حرفه سوم راهنمایی

متن کامل دروس کتاب و نکات مهم آن (حرفه سوم راهنمایی)

واحد ۱ – فناوری و سیستم

خداوند انسان را آفرید و چنان قدرت تفکری به او بخشید که این مخلوق خاکی می تواند به سهولت کرات آسمانی را تسخیر کند. تحقیق، جست و جو، کاوش و امور پدیده ها نیز از ویژگی های ذهن انسان است. انسان برای پاسخ دادن به پرسش های خود، نیازمند گردآوری و دسته بندی اطلاعات است. او به تجربه و آزمایش می پردازد و نتیجه گیری می کند. مغز انسان از میلیاردها سلول عصبی تشکیل شده که وظیفه دریافت اطلاعات و پیام ها را به عهده دارند. این پیام ها و اطلاعات توسط مغز با پیمودن فرآیندی پردازش و طبقه بندی می شوند و در مواقع لزوم مورد استفاده قرار می گیرند. انسان با نمای پیشرفتی که در علوم داشته است؛ بازهم نتوانسته از تمامی ظرفیت و قدرت خود استفاده کند. تفکر خلاق همواره از زمان خلقت انسان همراه او بوده و با استفاده از این قدرت توانسته، بسیاری از مسائل و مشکلات خود را حل کند.یکی از راه های پرورش قدرت تفکر و خلاقیت، شرکت کردن در کارها و بحث های گروهی ست. وقتی تعدادی از افراد گروه شروع به دادن ایده های خود می کنند، افکار دیگر اعضای گروه فعال می شود و هر کس سعی می کند ایده ی جدیدتر و بهتری ارایه دهد.

فنآوری چگونه تکامل می یابد؟

اغلب برای بالابردن کیفیت و استفاده بهتر و بیشتر از محصولات فناوری که به وجود آمده اند، ایده هایی ارائه می شود. این ایده ها از ایده های قبلی سرچشمه می گیرند و طرح های قبلی را تکمیل می کنند. فناوران می توانند با استفاده از فناوری های گذشته چیزهای جدیدی تولید کنند یا به تکمیل تولیدات پیشین بپردازند. گاهی ایده ارائه شده توسط افراد دیگر و در مکان ها و محیط های دیگری ارائه و به فناوری تبدیل شده اند. اما فرد ایده دهنده از وجود آن بی اطلاع بوده است. این نیز نوآوری محسوب می شود. ولی گاهی ایده ها ارائه و به فناوری منجر می گردد. اما در زمان مطرح شده نمی توان آن را مورد استفاده قرار داد.

اصول استفاده از مواد در تولید محصولات فناوری:

یکی از مهم ترین مراحل تولید هر محصول فناوری، مرحله انتخاب و تغییر مواد است. برای نمونه آتش نشان ها از لباس ویژه ای استفاده می کنند. برای تولید لباس آتش نشانها، باید به مقاومت مواد مورد استفاده در برابر آتش، انعطاف پذیری و ایمنی آن ها توجه کرد. برای این منظور موادی که انتخاب می شوند باید در برابر آتش مقاوم باشند، بیش از اندازه داغ نشوند و ذوب نگردند. در عین حال ماده انتخاب شده باید تا حد امکان سبک باشد (وزن مخصوص یا جرم آن بالا نباشد) ،‌انعطاف داشته باشد تا مانع حرکت آتش نشان ها به هنگام کار نشود و قابل برش زدن و دوختن باشد.چرا برای استفاده از مواد مب بایست به اصول بهداشتی توجه کرد؟
بطور کلی در تولید محصولات فناوری، رعایت اصول بهداشتی ضروری است.تولید کنندگان محصولات فناوری، علاوه بر دقت در انتخاب موارد مورد معرف برای آگاهی مصرف کنندگان محصولات خود اغلب راهنمای استفاده از آن ها را نیز تهیه می کنند. که همراه محصول به هنگام خرید به مصرف کننده ارائه می شود. این راهنما حاوی روش استفاده و همچنین نکات ایمنی در خصوص استفاده ناصحیح از آن است.

ارزیابی :

یکی از اصولی که برای تولید یک محصول فناوری باید مورد توجه قرار گیرد، ارزیابی است که اساس کارفناوران را تشکیل می دهد. هر محصول پس از تولید باید از ابعاد مختلف مورد ارزیابی و آزمایش قرار گیرد. تولید انبوه (فراوان) یک محصول فناوری بدون اینکه نمونه ی اولیه آن مورد آزمایش های متعدد قرار گرفته باشد، کار خطرناکی است.

توجه به زیبایی محصولات فناوری:

یکی دیگر از نکات مهمی که در تولید محصولات فناوری مورد توجه قرار می گیرد توجه به زیبایی محصول است که در دو بخش به آن پرداخته می شود. الف : ساخت محصول
ب : بسته بندی محصول
الف – ساخت محصول : ساخت هر محصول به تناسب فرهنگ مصرف کننده، ذوق و علاقه و حتی سلیقه او ممکن است در رنگ آمیزی، تزیین و چیدن قطعه ها کنار هم ، انتخاب مواد مورد مصرف و … مورد توجه تولید کننده قرار گیرد.ب – بسته بندی محصول : در بسته بندی محصولات نیز زیباسازی از جهت های مختلف مورد توجه قرار می گیرد، از جمله: رنگ، جنس ماده اولیه و شکل هایی که روی کاغذ یا جعبه ی بسته بندی کشیده می شود ، مد نظر قرار می گیرد.

سیستم :

سیستم های پیچیده: سیستم های پیچیده از چند نوع سیستم فرعی تشکیل شده است. سیستم های فرعی برای انجام دادن بخشی از وظیفه سیستم اصلی ایجاد می شوند. برای مثال در وسایل نقلیه مانند: اتومبیل، موتور سیکلت یا دوچرخه، سیستم کنترل و فرمان برای هدایت و توقف وسیله نقلیه در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال ، سیستم دوچرخه و چرخ خیاطی را به اختصار نام می بریم.الف – دوچرخه :

۱ – سیستم انتقال قدرت
۲ – سیستم برق رسانی
۳ – سیستم هدایت و فرمان
۴ – بدنه یا اسکلت دوچرخه
۵ – سیستم هشدار دهنده (بوق) -

ب – چرخ خیاطی :

۱ – سیستم انتقال قدرت
۲ – سیستم دوخت
۳ – بدنه یا اسکلت

سؤالات واحد ۱ – فناوری و سیستم :۱ – چه سؤالاتی در ذهن انسان باعث شد وسیله ای مانند تلسکوپ و بالن را بسازد؟

انسان برای تسخیر کرات آسمانی ، جست وجو ، تحقیق و کاوش در مورد آن ها و بدست آوردن اطلاعات در رابطه با ستارگان با قدرت تفکر خویش شروع به ساخت وسایلی مانند تلسکوپ و بالن نمود.

۲ – چگونه می توان از مغز خود با ظرفیت بیشتر استفاده کرد؟

انسان می تواند با استفاده از قدرت تفکر خلاق خویش بسیاری از مسائل و مشکلات خود را حل کند و اختراعات و اکتشافات زیادی انجام دهد و در زندگی خود به کار گیرد. تفکر خلاق از زمان خلقت انسان همواره با وی بوده است.

۳ – چرا باید برای استفاده از مواد به اصول بهداشتی توجه کرد؟

چون بعضی از موادی که در فناوری استفاده می شوند برای سلامت انسان خطرناک است.

۴ – استاندارد چیست؟

اصول و ضوابطی است که تولید کنندگان محصولات فناوری در هنگام تولید باید آن ها را رعایت کنند.

۵ – چرا در هر کارخانه تولید مواد غذایی یک آزمایشگاه کنترل کیفیت وجود دارد؟

برای ارزیابی و کنترل مداوم تولید هر کارخانه و نظارت بر کیفیت ، بهداشت و … نیاز به آزمایشگاه ضروری است.

۶ – سیستم های پیچیده را تعریف کنید؟

سیستم های پیچیده از چند سیستم فرعی تشکیل شده است که هر سیستم فرعی بخشی از وظیفه سیستم اصلی را انجام می دهد.

۷ – ترمز چگونه باعث بازداشتن دوچرخه از حرکت می شود؟

با کشیدن دسته ترمز که روی فرمان قرار دارد، به وسیله سیم از طریق لقمه ها به دیواره یطوقه فشار وارد می کند و مانع حرکت دوچرخه می شود.

۸ – اگر در وسایل نقلیه سیستم هدایت و کنترل وجود نداشته باشد چه اتفاقاتی می افتد؟

نمی توان وسیله را به جهت دلخواه هدایت و یا درموقع لزوم از حرکت بازداشت

.

واحد ۲ – کار با برق :

چگونه می توان یک لامپ را از دو نقطه روشن و خاموش کرد؟ هر گاه بخواهید یک لامپ را از دو نقطه برای مثال ابتدا و انتهای راهرو، راه پله ها و … روشن یا خاموش کنید، از کلید تبدیل استفاده می شود . کلید تبدیل دارای یک پیچ اتصال مشترک و دو پیچ غیرمشترک است.

موتورهای الکتریکی:

موتور الکتریکی ماشینی است که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند و امروزه در وسایل الکتریکی بیشترین کاربرد را دارد. این گونه موتورها به تناسب کاربرد در ابعاد مختلف برای کارهای بسیار حساس و دقیق از ابعاد بسیار بزرگ تا کوچک در کارخانه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.

ساختمان موتورهای الکتریکی:

موتورهای الکتریکی اغلب از دو قسمت اصلی تشکیل می شوند.
۱ – قسمت گردان (رتور)
۲ – قسمت ساکن شامل قطب ها و بدنه (استاتور)
علاوه بر قسمت های یاد شده، قسمت های دیگری هم در موتورهای الکتریکی وجود دارد. که به عنوان یک مجموعه معرفی شده و جریان برق را به آرمیچر منتقل می کنند. اجزای یک موتور الکتریکی عبارت است از :
۱ – رتور : به قسمتی از موتور گفته می شود که درون موتور دوران می کند، ورقه های آهنی رتور بر روی میله ای از فولاد سخت سوار شده اند.
۲ – استاتور: از ورقه های آهنی شیاردار تشکیل شده است. درون این شیارها حلقه های سیم (لاکی) با آرایش مخصوص قرار می گیرد. با وصل کردن برقَ، در حلقه های سیم میدان مغناطیسی لازم برای گردش رتور ایجاد می شود.
۳ – بادبزن : از پرده هایی تشکیل شده است که هوا را به داخل موتور می کشد و موتور را خنک می کند.
۴ – بدنه و محفظه موتور: برای نگهداشتن قطعات موتور به کار می رود، هم چنین اجزای متحرک موتور را در مقابل عوامل خارجی مانند گردو خاک و آب محافظت می کند.

الکترونیک :

قرن بیست و یکم را قرن اطلاعات و ارتباطات نامیده اند. برای اندازه گیری هر کمیت الکتریکی (ولتاژ ، جریان، مقاومت و …) یک واحد اندازه گیری مورد نیاز است. این واحدها را انجمن مهندسان در سطح ملی یا بین المللی تعیین می کنند.

مقاومت الکتریکی :

همه اجسام مقاومت الکتریکی دارند. جسمی که جریان الکتریکی را آسان تر از خود عبورمی هد، دارای مقاومت الکتریکی کمتری است.
واحد اندازه گیری مقدار مقاومت الکتریکی را اُهم می نامند که با علامت نشان داده می شود. و مقدار مقاومت را با دستگاه اهم سنج اندازه گیری می کنند
.دستگاه اندازه گیری که مقدار ولتاژ، جریان مقاومت الکتریکی را اندازه گیری می کند، دستگاه آوومتر یا مالتی متر عقربه ای (آنالوگ) نام دارد.

آشنایی با قطعات الکترونیکی و نحوه کاربا آن ها:

سلف :

اگر مقداری سیم روپوش دار مسی را به صورت حلقه هایی (مطابق شکل زیر) بچینید، سلف به وجود می آید. سلف انرژی الکتریکی را در خود ذخیره می کند و در مواقع مورد نیاز، آن را به مدار تحویل می دهد. سلف در الکترونیک کاربرهای زیادی دارد. برای تولید میدان مغناطیسی آهنربا از آن استفاده می شود.
ترانزیستور:

قطعه ای الکترونیکی است که ساخت آن تحول عظیمی در فرآورده های الکترونیکی ایجاد کرده است. قبل از اختراع ترانزیستور، از لامپ های بزرگ، گران قیمت و پرمصرف استفاده می شد.
ترانزیستور دارای سه پایه است. عمل ترانزیستور شبیه یک کلید یک طرفه قابل کنترل (خودکار) است.

سؤالات واحد ۲ – کار با برق
۱ – چه تفاوت هایی میان پنکه و اتوی برقی وجود دارد؟

پنکه انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند (به وسیله الکتروموتور). ولی اتوی برقی،‌انرژی الکتریکی را به انرژی حرارتی تبدیل می کند. (به وسیله المنت یا سیم های مقاومتی)

۲ – یک کلید تبدیل دارای چند پیچ است؟

کلید تبدیل دارای یک پیچ اتصال مشترک و دو پیچ غیرمشترک است.

۳ – دو قسمت عمده یک موتور الکتریکی را نام ببرید.

الف – قسمت گردان (رتور)
ب – قسمت ساکن شامل قطب ها و بدنه (استاتور)

۴ – رتور به چه قسمتی از موتور گفته می شود و از چه موادی ساخته شده است؟

به قسمتی از موتور گفته می شود که درون موتور دوران می کند در رتور ورقه های آهنی بر روی میله ای از فولاد سخت سوار شده است.

۵ – متر، لیترو گرم واحدهای اندازه گیری چه کمیت هایی هستند؟

متر واحد اندازه گیری کمیت طول و لیتر واحد اندازه گیری کمیت حجم و گرم واحد اندازه گیری کمیت وزن است.

۶- علامت مقاومت الکتریکی و نام واحد کمیت مقاوت چه بوده و مقاومت با چه دستگاهی اندازه گیری می شود؟

علامت مقاومت الکتریکی (R) و نام واحد کمیت آن اهم ( ) و دستگاه اندازه گیری آن اهم سنج است.

۷ – ترانزیستور دارای چند پایه است و قبل از اختراع آن از چه وسیله ای به جای آن استفاده می شد؟

ترانزیستور دارای سه پایه است و قبل از اختراع آن از لامپ های بزرگ ، گران قیمت و پرمصرف به جای آن استفاده می شد

.

        واحد ۳ – بهداشت

عامل بسیاری از بیمارهای خطرناک، موجودات ریزی هستند که به آن ها میکروب می گویند. میکروب ها از راه های مختلف وارد بدن انسان می شوند و او را بیمار می کنند. گاه میکروب از بدن افراد بیمار به افراد سالم منتقل می شود و تعداد زیادی را بیمار می کند، به این گونه بیماری ها «واگیر» می گویند.
بدن انسان دارای سیستم دفاعی است که در مقابل میکروب ها مقاومت می کند. اما گاهی دفاع طبیعی بدن کافی نیست و میکروب ها بر انسان غلبه کرده و او را بیمار می کنند. واکسیناسیون مؤثرترین راه پیشگیری از بسیاری بیماری ها ، بخصوص بیماری های واگیر دوران کودکی است. تعدادی از بیماری ها به وسیله واکسیناسیون نابوده شده اند. اما متأسفانه هنوز دانشمندان موفق به تهیه واکسن بعضی بیماری های خطرناک نشده اند مانند ایدز که بیماری بسیار خطرناکی است. راه انتقال آن شبیه بیماری هپاتیت ب است. این بیماری با رعایت بهداشت به سادگی قابل پیشگیری است.

واکسن چیست؟

واکسن، میکروب ضعیف ، زنده، کشته شده یا سم ضعیف شده میکروب است که طبق برنامه ای خاص به صورت خوراکی یا از راه های دیگر آن را به بدن انسان وارد می کنند. در اثر این عمل که به آن «ایمن سازی» یا «واکسیناسیون» می گویند، انسان بیمارنمی شود بلکه نیروی دفاعی بدن او علیه آن میکروب تقویت می گردد. به این ترتیب، حتی در صورت ورود میکروب قوی، بدن مقاومت می کند و شخص به بیماری دچار نمی شود و در صورت ابتلا ً بیماری خفیف و بدون عوارض بعدی خواهد بود.
هفت بیماری مهم کودکان که با واکسیناسیون براحتی می توان از ابتلا به آن ها پیش گیری کرد عبارتند از : سل، سرخک، هپاتیت، دیفتری، کزاز، سیاه سرفه ، فلج اطفال و تعداد دیگری از بیماری ها نیز تا حد زیادی با واکسیناسیون قابل پیشگیری اند. کودکی که واکسینه نشده به احتمال زیاد به بیماری های واگیر دوران کودکی مبتلا می شود و حتی اگر از مرگ نجات یابد، ممکن است به عوارض خطرناک بیماری دچار گردد. فلج اندام های حرکتی، نابینایی ، ناشنوایی و عقب ماندگی جسمی و فکری گاهی نیز به علت ضعیف شدن قوای دفاعی بدن کودک برای ابتلا به سایر بیماری ها آماده می شود.

مراقبت از کودک :

کودک تازه متولد شده موجود ضعیفی است و تا مدت ها نمی تواند نیازهای خود را رفع کند. به همین دلیل والدین و سایرین باید از او مراقبت کنند و نیازهای او را تأمین نمایند. کودک باید در محیطی امن، سالم و پرنشاط زندگی کند تا بتواند خوب رشد و تکامل یابد.
رشد به معنای تغییریافتن اندازه اعضای مختلف بدن است. از زمان تولد تا به حال مغز شما رشد کرده و دستگاه های مختلف بدنتان کامل تر شده است. توانایی یادگیری در طول زندگی و بدست آوردن مهارت های مختلف را تکامل می گویند.
رشد و تکامل کودک از دوره جنینی شروع می شود و به دو عامل وراثت و محیط زندگی وابسته است. کودک در هنگام تولد، استعداد و خصوصیاتی را با خود به همراه دارد که از پدر، مادر و اجداد به ارث برده است اما شکوفایی استعداد ها، رشد و سلامت او به شرایط و امکانات محیط زندگی وی بستگی دارد.

مراقبت های قبل از ازدواج:

برای جلوگیری از تولد کودکان مبتلا به بیماری های ارثی،‌زوج های جوان قبل از ازدواج باید به پزشک متخصص مراجعه و با او مشورت کنند. در ضمن لازم است از ازدواج های فامیلی پرهیز شود.

مراقبت های دوران بارداری:

زنان باردار باید از ابتدای بارداری تحت نظر پزشک متخصص یا مراکز بهداشتی درمانی قرار گیرند و وضع تغذیه، سلامت ، بهداشت و استراحت آنان کنترل شود. سایر افراد خانواده نیز باید به این گونه افراد توجه خاصی داشته باشند . برای حفظ سلامت ما در و جنین، در صورت کامل نبودن واکسیناسیون، به مادر باید واکسن کزاز تزریق شود. زایمان نیز تحت نظر متخصصین و در مراکز بهداشتی و درمانی انجام گیرد.

مراقبت های بعد از تولد :

رشد و تکامل کودک از تولد تا دو سالگی بسیار سریع است و یادگیری او نیز از همان ابتدای تولد آغاز می شود.
تغذیه کودک : شیر مادر مناسب ترین و بهداشتی ترین غذا برای کودک تا سن ۶ ماهگی است. شیر مادر نیازهای رشد جسمی و ذهنی کودک را برطرف می سازد و از بسیاری بیماری های جلوگیری می کند. از ۶ ماهگی به بعد، علاوه بر شیر به غذای کمکی نیاز دارد. بهداشت فردی: شست و شوی روزانه دست ها، صورت و حمام کردن به رشد و سلامت کودک کمک می کند. لباس های کودک باید مرتب عوض شود، بهتر است لباس او از جنس نخ، سبک و مناسب فصل باشد. محل خواب و استراحت کودک باید تمیز، آرام ،‌بدون گرد و غبار و دمای مناسب باشد. برای حفظ سلامت دندان های کودک تا قبل از دو سالگی باید بعد از هر بار شیر خوردن به او آب داد.
مراقبت های بهداشتی درمانی : کودک باید از هنگام تولد به طور مرتب توسط پزشک و یا کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی مورد معاینه قرار گیرد. هر ماه قد و وزن او کنترل شود و وضع رشد و تکامل او در کارت مخصوص ثبت گردد. در سن مناسب ویتامین های لازم داده شود و واکسیناسیون انجام شود.
بهداشت روانی : کودکان ملایمت و تندی را از همان روزهای اول می فهمند، بنابراین با آنان باید با محبت رفتار کرد.به علاوه با نرمی و مهربانی صحبت کردن ،‌لالایی گفتن و حرف زدن و خندیدن با کودک به رشد و تکامل بهتر و بیشتر او کمک می کند.
آموزش و بازی :‌کودک ، بازی را دوست دارد و از این راه چیزهای تازه ای یاد می گیرد. او از دو ماهگی اشیاء را تعقیب می کند و دیدن چیزهای متحرک را دوست دارد. بعدها راه می رود، می دود و پنهان می شود. اشیایی را که از او پنهان کرده ایم،‌پیدا می کند و می تواند چیزهایی را با خود حمل کند. بازی کردن با کودکان طبیعی است. با فراهم آوردن شرایط مناسب باز می توان به رشد و یادگیری هر چه بهتر کودکان کمک کرد. حوادث و ایمنی : از زمانی که کودک به راه می افتد، خطر همواره در کمین او است. محل نگه داری و بازی کودک باید امن باشد. وسایل برقی، پریز و کلید برق، وسایل تیز ، ‌چرخ گوشت ،‌آب گرم ،‌مواد نفتی و داروها باید از دسترس او دور باشد.
در صورت بسته بندی شدن، امکان بستری شدن بیماران ( بخصوص کودکان) در خانه بهتر است ،‌زیرا این امر موجب آرامش خاطر و احساس امنیت در آن ها می شود.

مراقبت از بیمار در خانه :

- مهم ترین نکته در پرستاری کودکان صحبت، نوازش و تهیه وسایل سرگرم کننده به تناسب سن آنان است.
- محل استراحت بیمار باید نورگیر و دارای تهویه مناسب، هوای آن تمیز و دما در حدود ۲۰ درجه باشد. در زمستان (بخصوص برای بیماران تنفسی) بهتر است هوای اتاق را مرطوب کنید.
- تب شدید موجب تشنج کودک و آسیب رساندن به مغز او می شود. به کودکی که تب دارد نباید لباس زیاد پوشاند و تنها در صورت سرد بودن هوا می توان روانداز مناسبی روی او انداخت. در صورت بالا بودن تب کودک بهتر است لباس او نرم، خنک و نمدار باشد و مرتب پاشویه شود.
- غذای بیمار باید سالم و مقوی باشد، داروهای وی را نیز باید به موقع مصرف کند.
درجه حرارت بدن : اغلب درجه حرارت بدن بین ۳/۳۶ تا ۲/۳۷ درجه سانتی گراد است و افزایش آن را تب می گویند. درجه حرارت بدن را از مقایسه حرارت پیشانی بیمار با سایرین می توان دریافت. اما برای تعیین دقیق حرارت بدن از دما سنج استفاده می شود. تنفس : تنفس طبیعی، آرام و منظم است و در اثر بیماری ممکن است تنفس نامنظم، عمیق ، کند یا تند شود.

سؤالات واحد ۳ – بهداشت
۱ – چه عواملی موجب بیماری می شوند؟

موجودات بسیار ریزی به نام میکروب که از راه های مختلف وارد بدن انسان می شوند و او را بیمار می کنند.

۲ – چگونه می توانید در مقابل بیماری ها از خود دفاع کنید؟

بدن انسان دارای سیستم دفاعی است که در مقابل میکروب ها مقاومت می کند. اما گاهی مقاومت بدن کافی نیست و میکروب ها بر انسان غلبه کرده و او را بیمار می کنند.

۳ – در کشور ما برنامه واکسیناسیون از چه سنی شروع می شود و شامل چه واکسن هایی است؟

از بدو تولد ۱٫ سل (ب،ث، ژ) ۲٫ فلج اطفال ، ۳٫ هپاتیت ب ، ۴٫ سه گانه (دیفتری – کزاز – سیاه سرفه) ۵٫ سرخک

۴ – واکسن چیست؟

میکروب زنده ضعیف شده یا کشته شده یا سم ضعیف شده میکروب است که طبق برنامه های خاصی به صورت خوراکی، تزریقی یا راه های دیگر آن را به بدن انسان وارد می کنند. که این عمل را ایمن سازی یا واکسیناسیون گویند که در اثر این عمل انسان بیمار نمی شود، بلکه نیروی دفاعی بدن او علیه آن میکروب تقویت می گردد.

۵ – معنای رشد و تکامل چیست؟

رشد به معنای تغییر یافتن اندازه اعضای مختلف بدن است و توانایی یادگیری در طول زندگی و به دست آوردن مهارت های مختلف را تکامل گویند.

۶ – معلولیت ها و بیماری های شدید جسمی و روانی کودک در بدو تولد به چه عواملی بستگی دارد؟

ممکن است ارثی و یا به وضعیت مادر در دوران بارداری و زایمان مربوط باشد.

۷ – مراقبت های بعد از تولد کودک را نام ببرید.

۱) تغذیه کودک ۲) بهداشت فردی ۳) مراقبت های بهداشت درمانی ۴) بهداشت روانی ۵) آموزش و بازی ۶) حوادث و ایمنی
۸ – درجه حرارت طبیعی بدن چقدر است؟
اغلب درجه حرارت بدن بین ۳/۳۶ تا ۲/۳۷ سانتی گراد است و افزایش آن را تب می گویند.

۹ – چه نوع بیماری ها یی را واگیر می گویند؟

به بیماری ها یی که میکروب آن ها از بدن افراد بیمار به افراد سالم منتقل می شود و تعداد زیادی را بیمار می کند، واگیر گویند.
۱۰ – تنفس شخص سالم و تنفس شخص بیمار چه تفاوتی با هم دارند؟
تنفس شخص سالم طبیعی ، آرام و منظم است و تنفس شخص بیمار نامنظم، عمیق و کند یا تند است.

واحد ۴ – کار با چوب :

فرآورده های مهم چوب :
کاغذ : کاغذ یکی از فرآورده های مهم چوب است. برای ساختن کاغذ ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه به قطعات کوچک تبدیل می کنند، به این قطعات نازک چیپس گفته می شود و سپس چوب های ورقه شده را بوسیله مواد شیمیایی و روش های مختلف تجزیه می کنند و از آن الیاف های سلولزی بدست آورده و از درهم رفتن الیاف سلولزی ورقه های کاغذ ساخته می شود.

روکش مصنوعی:

بر خلاف روکش های طبیعی که از چوب تهیه می شوند،‌این نوع روکش ها ورقه های نازک کاغذی هستند که آن ها را بعد از آغشته کردن با مواد شیمیایی مخصوص بر روی انواع فرآورده های چوبی مانند تخته چوب پرس می کنند.این روکش ها دررنگ ها و نقش های مختلفی ساخته می شوند.
برای تهیه این نوع روکش ها، ورقه های کاغذ را ازداخل چسب مخصوص یا رنگ عبور می دهند، این عمل باعث می شود که کاغذ در برابر رطوبت و حرارت مقاوم گردد. ترکیبات چوب: یکی دیگر از فرآورده های چوبی، ترکیبات چوب با سایر مواد مثل سیمان و گچ است که از آن به عنوان مصالح ساختمانی برای ساختن منازل مسکونی در حداقل زمان نیز استفاده می کنند. از ترکیب ذرات چوب با مواد مختلف از قبیل یونولیت و سایر مواد صفحاتی ساخته می شود که به عنوان صفحات عایق صدا، عایق حرارتی و برودتی در بسیاری از مکان ها ، استفاده می شود .
لازم به ذکر است که ظاهر صفحات چوب – سیمان را می توان به وسیله روکش های مصنوعی یا با رنگ کردن تغییر داد و یا به صورت طرح های گوناگون مثل آجر ساخت.

عامل بسیاری از بیمارهای خطرناک، موجودات ریزی هستند که به آن ها میکروب می گویند. میکروب ها از راه های مختلف وارد بدن انسان می شوند و او را بیمار می کنند. گاه میکروب از بدن افراد بیمار به افراد سالم منتقل می شود و تعداد زیادی را بیمار می کند، به این گونه بیماری ها «واگیر» می گویند.
بدن انسان دارای سیستم دفاعی است که در مقابل میکروب ها مقاومت می کند. اما گاهی دفاع طبیعی بدن کافی نیست و میکروب ها بر انسان غلبه کرده و او را بیمار می کنند. واکسیناسیون مؤثرترین راه پیشگیری از بسیاری بیماری ها ، بخصوص بیماری های واگیر دوران کودکی است. تعدادی از بیماری ها به وسیله واکسیناسیون نابوده شده اند. اما متأسفانه هنوز دانشمندان موفق به تهیه واکسن بعضی بیماری های خطرناک نشده اند مانند ایدز که بیماری بسیار خطرناکی است. راه انتقال آن شبیه بیماری هپاتیت ب است. این بیماری با رعایت بهداشت به سادگی قابل پیشگیری است.

واکسن چیست؟

واکسن، میکروب ضعیف ، زنده، کشته شده یا سم ضعیف شده میکروب است که طبق برنامه ای خاص به صورت خوراکی یا از راه های دیگر آن را به بدن انسان وارد می کنند. در اثر این عمل که به آن «ایمن سازی» یا «واکسیناسیون» می گویند، انسان بیمارنمی شود بلکه نیروی دفاعی بدن او علیه آن میکروب تقویت می گردد. به این ترتیب، حتی در صورت ورود میکروب قوی، بدن مقاومت می کند و شخص به بیماری دچار نمی شود و در صورت ابتلا ً بیماری خفیف و بدون عوارض بعدی خواهد بود.
هفت بیماری مهم کودکان که با واکسیناسیون براحتی می توان از ابتلا به آن ها پیش گیری کرد عبارتند از : سل، سرخک، هپاتیت، دیفتری، کزاز، سیاه سرفه ، فلج اطفال و تعداد دیگری از بیماری ها نیز تا حد زیادی با واکسیناسیون قابل پیشگیری اند. کودکی که واکسینه نشده به احتمال زیاد به بیماری های واگیر دوران کودکی مبتلا می شود و حتی اگر از مرگ نجات یابد، ممکن است به عوارض خطرناک بیماری دچار گردد. فلج اندام های حرکتی، نابینایی ، ناشنوایی و عقب ماندگی جسمی و فکری گاهی نیز به علت ضعیف شدن قوای دفاعی بدن کودک برای ابتلا به سایر بیماری ها آماده می شود.

مراقبت از کودک :

کودک تازه متولد شده موجود ضعیفی است و تا مدت ها نمی تواند نیازهای خود را رفع کند. به همین دلیل والدین و سایرین باید از او مراقبت کنند و نیازهای او را تأمین نمایند. کودک باید در محیطی امن، سالم و پرنشاط زندگی کند تا بتواند خوب رشد و تکامل یابد.
رشد به معنای تغییریافتن اندازه اعضای مختلف بدن است. از زمان تولد تا به حال مغز شما رشد کرده و دستگاه های مختلف بدنتان کامل تر شده است. توانایی یادگیری در طول زندگی و بدست آوردن مهارت های مختلف را تکامل می گویند.
رشد و تکامل کودک از دوره جنینی شروع می شود و به دو عامل وراثت و محیط زندگی وابسته است. کودک در هنگام تولد، استعداد و خصوصیاتی را با خود به همراه دارد که از پدر، مادر و اجداد به ارث برده است اما شکوفایی استعداد ها، رشد و سلامت او به شرایط و امکانات محیط زندگی وی بستگی دارد.

مراقبت های قبل از ازدواج:

برای جلوگیری از تولد کودکان مبتلا به بیماری های ارثی،‌زوج های جوان قبل از ازدواج باید به پزشک متخصص مراجعه و با او مشورت کنند. در ضمن لازم است از ازدواج های فامیلی پرهیز شود.

مراقبت های دوران بارداری:

زنان باردار باید از ابتدای بارداری تحت نظر پزشک متخصص یا مراکز بهداشتی درمانی قرار گیرند و وضع تغذیه، سلامت ، بهداشت و استراحت آنان کنترل شود. سایر افراد خانواده نیز باید به این گونه افراد توجه خاصی داشته باشند . برای حفظ سلامت ما در و جنین، در صورت کامل نبودن واکسیناسیون، به مادر باید واکسن کزاز تزریق شود. زایمان نیز تحت نظر متخصصین و در مراکز بهداشتی و درمانی انجام گیرد.

مراقبت های بعد از تولد :

رشد و تکامل کودک از تولد تا دو سالگی بسیار سریع است و یادگیری او نیز از همان ابتدای تولد آغاز می شود.
تغذیه کودک : شیر مادر مناسب ترین و بهداشتی ترین غذا برای کودک تا سن ۶ ماهگی است. شیر مادر نیازهای رشد جسمی و ذهنی کودک را برطرف می سازد و از بسیاری بیماری های جلوگیری می کند. از ۶ ماهگی به بعد، علاوه بر شیر به غذای کمکی نیاز دارد. بهداشت فردی: شست و شوی روزانه دست ها، صورت و حمام کردن به رشد و سلامت کودک کمک می کند. لباس های کودک باید مرتب عوض شود، بهتر است لباس او از جنس نخ، سبک و مناسب فصل باشد. محل خواب و استراحت کودک باید تمیز، آرام ،‌بدون گرد و غبار و دمای مناسب باشد. برای حفظ سلامت دندان های کودک تا قبل از دو سالگی باید بعد از هر بار شیر خوردن به او آب داد.
مراقبت های بهداشتی درمانی : کودک باید از هنگام تولد به طور مرتب توسط پزشک و یا کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی مورد معاینه قرار گیرد. هر ماه قد و وزن او کنترل شود و وضع رشد و تکامل او در کارت مخصوص ثبت گردد. در سن مناسب ویتامین های لازم داده شود و واکسیناسیون انجام شود.
بهداشت روانی : کودکان ملایمت و تندی را از همان روزهای اول می فهمند، بنابراین با آنان باید با محبت رفتار کرد.به علاوه با نرمی و مهربانی صحبت کردن ،‌لالایی گفتن و حرف زدن و خندیدن با کودک به رشد و تکامل بهتر و بیشتر او کمک می کند.
آموزش و بازی :‌کودک ، بازی را دوست دارد و از این راه چیزهای تازه ای یاد می گیرد. او از دو ماهگی اشیاء را تعقیب می کند و دیدن چیزهای متحرک را دوست دارد. بعدها راه می رود، می دود و پنهان می شود. اشیایی را که از او پنهان کرده ایم،‌پیدا می کند و می تواند چیزهایی را با خود حمل کند. بازی کردن با کودکان طبیعی است. با فراهم آوردن شرایط مناسب باز می توان به رشد و یادگیری هر چه بهتر کودکان کمک کرد. حوادث و ایمنی : از زمانی که کودک به راه می افتد، خطر همواره در کمین او است. محل نگه داری و بازی کودک باید امن باشد. وسایل برقی، پریز و کلید برق، وسایل تیز ، ‌چرخ گوشت ،‌آب گرم ،‌مواد نفتی و داروها باید از دسترس او دور باشد.
در صورت بسته بندی شدن، امکان بستری شدن بیماران ( بخصوص کودکان) در خانه بهتر است ،‌زیرا این امر موجب آرامش خاطر و احساس امنیت در آن ها می شود.

مراقبت از بیمار در خانه :

عوامل تخریب کننده ی چوب :

اگر چه بافت چوب از موادی تشکیل شده است که می تواند به عنوان مواد غذایی مورد هجوم و تخریب جاندارانی مانند: قارچ ها و حشرات قرار گیرد، با وجود این اگر به نحو مطلوب از آن محافظت شود ممکن است سال های زیادی دوام یابد.
قارچ ها: قارچ ها موجودات زنده ای هستند که برخی از آن ها به درختان زنده و برخی دیگر به چوب حمله ور می شوند و از مواد تشکیل دهنده بافت چوبی یا مواد غذایی موجود تغذیه می کنند. قارچ ها باعث پوسیدگی چوب می شوند. هم چنین رنگ طبیعی آن را تغییر می دهند و چوب را به رنگ سفید یا قهوه ای در می آورند.
حشرات چوب خوار : حشرات در مراحل مختلف ساخت و حتی مصرف مصنوعات چوبی، آن ها را مورد حمله قرار می دهند. در بین حشرات، موریانه ها و سوسک های چوب خوار بیشترین صدمه را به چوب می زنند. نوزاد این حشرات (لارو) باعث ایجاد تونل و دالان در داخل چوب می شوند و می توانند مصنوعات چوبی را نابود و خانه های چوبی را ویران کنند.

سؤالات واحد ۴ – کار با چوب :
۱ – کاغذ چگونه از چوب ساخته می شود؟

ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه به قطعات کوچکی به نام چیپس تبدیل می کنند، سپس چوب های ورقه شده را به وسیله مواد شیمیایی و روش های مختلف تجزیه می کنند و از آن ها الیاف های سلولزی بدست می آورند و در انتها از درهم رفتن الیاف سلولزی ورقه ی کاغذ ساخته می شود.

۲ – جنس روکش های مصنوعی از چیست؟

برخلاف روکش های طبیعی که از چوب ساخته می شوند. این نوع روکش ها ورقه های نازک کاغذی هستند که آن ها را بر روی انواع فرآورده های چوبی مانند تخته چوب پرس می کنند.

۳ – عوامل تخریب کننده چوب را نام ببرید؟

قارچ ها، حشرات ، باکتری ها، مواد شیمیایی ، مکانیکی ، آتش سوزی ، موجودات چوب خوار دریایی

۴ – از پرگار چه استفاده ای می شود؟

برای ترسیم قوس ها و دوایر با شعاع های مختلف استفاده می شود.

۵ – چرا در ساخت میز آشپزخانه از روکش های مصنوعی استفاده می شود؟

چون در مقابل رطوبت محیط آشپزخانه، شست و شو و حرارت مقاوم است.

۶ – چهار مورد از کاربردهای چوب به عنوان مصالح ساختمانی در منازل را نام ببرید؟

از چوب برای ۱) کابینت آشپزخانه ۲) درها و چارچوب ها ۳) کف چوبی اطاق ها ۴) پوشش سقف ، دیوار و غیره

۷ – شخصات چوب هایی که حشرات به آن حمله کرده اند چیست؟

این گونه چوب ها با تونل ها و دالان هایی که حشرات در داخل و روی آن ها ایجاد کرده اند مشخص هستند.

۸ – چوب های پوسیده سنگین هستند یا چوب های سالم ؟ چرا؟

چون قارچ هایی که باعث پوسیده شدن چوب ها می شوند. از مواد تشکیل دهنده چوب یا مواد غذایی موجود در چوب استفاده و تغذیه می کنند و درنتیجه از وزن چوب کاسته می شود، به همین علت چوب پوسیده از چوب سالم سبک تر است.

واحد ۵ ۱ – آشنایی با خودرو ۲- تعمیر و نگه داری شیرآلات در منزل

خودرو مجموعه ای از قطعات مختلف است که در ارتباط با یک دیگر به طور هماهنگ کار می کنند. نتیجه این کار تولید قدرت در موتور است که سبب حرکت اتومبیل می شود. بخش های اصلی یک خودرو عبارتند از :‌موتور، دستگاه انتقال قدرت، فنربندی و تعلیق ،‌برق ، هدایت و فرمان ، چرخ و ترمز،‌بدنه و شاسی

۱ – موتور
کار موتور تبدیل انرژی شیمیایی و حرارتی بنزین به انرژی حرارتی و سپس انرژی مکانیکی است که باعث حرکت خودرو می شود (حرارت ناشی از احتراق بنزین در مجاورت هوا در اثر ایجاد جرقه در محفظه ی احتراق، موتور را روشن می کند)

۲ – دستگاه انتقال قدرت :
این مجموعه وظیفه دارد قدرت تولیدی موتور را به چرخ ها منتقل کند. دستگاه انتقال قدرت شامل کلاچ، جعبه دنده و دیفرانسیل است.
کلاچ :‌کلاچ دستگاه قطع و وصل قدرت محسوب می شود و امکان تعویض دنده را فراهم می کند (در جا کار کردن خودرو را در حالی که از آن هیچ استفاده نمی شود خلاص کار کردن می گویند) جعبه دنده: (اگیربکس): مجموعه ای است که در آن تعدادی دنده برای ایجاد سرعت و یا قدرت های مختلف تعبیه شده است.
دیفرانسیل : وظیفه انتقال حرکت از جعبه دنده به چرخ ها را بر عهده دارد.

۳ – فنربندی :
به علت ناهمواری های سطح جاده ها، سیستم تعلیق در هر دقیقه بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ بار نوسان می کند . وظیفه این قسمت خنثی کردن این نوسانات است تا ضربه به اتاق خودرو و سرنشینان آن منتقل نشود.

۴ – برق خودرو: برای راه اندازی و روشن کردن موتور از باطری استفاده می شود. وظیفه باطری تأمین برق خودرو و روشنایی چراغ هاست.

باطری: یک مخزن الکتروشیمیایی است که انرژی الکتریکی را به صورت انرژی شیمیایی ذخیره می کند و در صورت لزوم آن را به انرژی تبدیل می نماید و برای مصرف به سیستم برق اتومبیل منتقل می کند.
دینام (ژنراتور): علاوه بر باطری،‌منبع دیگری به نام دینام وجود دارد که نیروی مکانیکی را به نیروی الکتریکی تبدیل می کند.
وقتی موتور روشن می شود و دینام به دور معین خود می رسد، وظیفه ارسال انرژی الکتریکی به دستگاه های مصرف کننده را نیز به عهده می گیرد. علاوه بر این،‌مقدار برق مصرفی باطری را در ابتدای کار تأمین می کند و آن را همیشه در حالت شارژ نگه می دارد.

۵ – هدایت و فرمان :
هدایت چرخ های جلو از طریق فرمان و جعبه دنده فرمان صورت می گیرد. فرمان ها ممکن است مکانیکی یا هیدورلیکی باشند.

– چرخ و ترمز:
نیروی موتور از طریق مجموعه انتقال قدرت به چرخ ها می رسد و باعث حرکت اتومبیل می شود. لاستیک ها مجموعه وزن خودرو و سرنشینان و بار را تحمل می کنند.
دستگاه ترمز: اهمیت دستگاه ترمز را همگان به خوبی می دانند قدرت ترمز در اثر افزایش فشار روغن و تأثیر آن بر لنت های ترمز ایجاد می شود.
بازدید روغن ترمز: مخزن روغن ترمز توسط کارخانه سازنده علامت گذاری شده است. شما با بازکردن در مخزن می توانید ارتفاع روغن را کنترل کنید. اگر ارتفاع روغن از خط مورد نظر پایین تر باشد، می توان مقداری روغن ترمز به آن اضافه کرد.
۷ – بدنه و شاسی :
بدنه خودرو به گونه ای ساخته می شود که بتواند کلیه قطعات دیگر را نگه داری کند. بدنه ، خودرو روی شاسی سوار شده است.
بازدید روغن موتور:
در یک موتور ۱۲۰ تا ۱۵۰ قطعه ی متحرک وجود دارد. این قطعات در صورتی می توانند وظایف خود را به درستی انجام دهند که به موقع روغن کاری شوند. به این دلیل، قبل از هر بار روشن کردن موتور باید سطح روغن آن کنترل شود. برای این کار خط کش (شاخص) مخصوص را که روی آن علامت گذاری شده تعبیه کرده اند. این شاخص ارتفاع حداقل و حداکثر روغن را نشان می دهد.

بازدید آب رادیاتور:
وظیفه رادیاتور در درجه اول خنگ نگه داشتن موتور است. باید بدانید که حرارت موتور در حال کار به حدود ۷۰۰ درجه سانتی گراد می رسد. در بدنه موتور فضاهای خالی وجود دارد. آب در این فضاها جریان پیدا می کند و به این ترتیب ، مانع داغ شدن موتور می شود. دمای موتور اغلب ۷۰ الی ۹۰ درجه سانتی گراد است. برای بازدید آب و ضدیخ در رادیاتور، کافی است در رادیاتور را باز و ارتفاع آب را کنترل کنید و در صورت کم بودن آب می توانید مقداری آب و ضدیخ به آن اضافه کنید.

۲ – تعمیر و نگه داری شیرآلات در منزل:

آب مایه حیات است. پس این نعمت گران بها را باید به گونه ای مصرف کرد تا حدامکان از به هدررفتن آن جلوگیری شود. شیرآلات بهداشتی در حقیقت وسایلی هستند که به کمک آن ها می توان مقدار مصرف یک مایع را کنترل کرد.قسمت های داخلی شیر دنباله کوتاه :
اجزای شیر دنباله کوتاه عبارتند از :
۱ – بدنه ،
۲ – مغزی
مغزی از قسمت های زیر تشکیل شده است:
۱ – حلزونی
۲ – مهره و درپوش
۳ – مهره نگه دارنده
۴ – دستگیره
واشر تخت فیبری یا پلاستیکی مغزی و نحوه تعویض آن .
این واشر وظیفه آب بندی محل اتصال مغزی به بدنه ی شیر را به عهده دارد. پس همه مراحل تعویض آن مشابه واشرهای قبل است و سر مغزی همانند واشر تخت عوض می شود.

سؤالات واحد ۵ – آشنایی با خودرو
۱ – بخش های اصلی یک خودروی سواری را نام ببرید؟

موتور ، دستگاه انتقال قدرت ، فنربندی و تعلیق ، برق، هدایت و فرمان ، چرخ و ترمز، بدنه و شاسی بخش های اصلی خودرو است.

۲ – عامل حرکت خودروها چیست؟

خودرو مجموعه ایی از قطعات مختلف است که در ارتباط با یک دیگر بطور هماهنگی کار می کنند. نتیجه این کار، تولید قدرت در موتور است که سبب حرکت اتومبیل می شود.

۳ – کار موتور در یک خودرو چیست؟

کار موتور تبدیل انرژی شیمیایی و حرارتی بنزین به انرژی حرارتی و سپس انرژی مکانیکی است که با عث حرکت خودرو می شود.

۴ – نام دیگر جعبه دنده چیست و چه کاری انجام می دهد؟

گیریبکس، ‌مجموعه ای است که درآن تعدادی دنده برای ایجاد سرعت یا قدرت های مختلف تعبیه شده است.

۵ – وظیفه باطریدر خودرو چیست؟

تأمین برق خودرو و روشنایی چراغ ها است. برای روشن کردن موتور از باطری استفاده می شود.

۶- هدایت و فرمان اتومبیل چگونه صورت می گیرد؟

هدایت چرخ های جلو از طریق فرمان و جعبه دنده فرمان انجام می شود. فرمان اتومبیل ها ممکن است مکانیکی یا هیدورلیکی ساخته شده باشند.

۷ – برای بازدید کنترل روغن ترمز چه کاری باید انجام داد؟

مخزن روغن ترمز توسط کارخانه سازنده علامت گذاری شده است. با بازکردن در مخزن می توان ارتفاع روغن ترمز را کنترل کرد. اگر ارتفاع روغن از خط مورد نظر پایین تر باشد، می توان مقداری روغن ترمز به آن اضافه کرد.

۸ – چرا رادیاتور را نباید از مخلوط آب و ضدیخ بطور کامل پر کرد؟

برای این که آب بتواند به راحتی بین مجاری اطراف موتور و رادیاتور گردش نماید.

تعمیر و نگه داری شیرآلات در منزل :
۱ – چرا نسبت به تعویض شیرآب، باید حساسیت نشان داد؟

برای جلوگیری از چکه کردن و هدررفتن آب که نعمتی گران بها و مایه حیات است.

۲ – قسمت های داخلی شیر دنباله کوتاه را نام ببرید؟

اجزای شیر دنباله کوتاه عبارتند از:
۱) بدنه ۲) مغزی .
مغزی از این قسمت ها تشکیل شده است. الف) حلزونی / ب) مهره و درپوش/ ج) مهره نگهدارنده/ د) دستگیره

۳ – چرا جنس شیرهای آب را از آلیاژ برنز انتخاب می کنند؟

چون آلیاژ برنز در مقابل زنگ زدگی ، فرسودگی و خوردگی از سایر فلزات دوام بیشتری دارد.

۴ – مغزی شیر مخلوط از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟

الف – پیچ یا میله
ب – مهره اصلی یا بدنه ی مغزی که پیچ یا میله درون آن حرکت می کند.
ج- اشپیل یا خار که ثابت کننده میله درون مغزی است.
د – واشر تخت لاستیکی
ه – مهره محکم کننده واشر تخت

۵ – وظیفه واشر تخت فیبری یا پلاستیکی فنری چیست و چگونه تعویض می شود؟

این واشر وظیفه آب بندی محل اتصال مغزی به بدنه شیر را به عهده دارد. پس همه مراحل تعویض آن مشابه واشرهای قبل است و سرمغزی همانند واشر تخت عوض می شود.

واحد ۶ – ساختمان سازی و راه

مشارکت در امور شهری و روستایی:
کنترل ساخت و ساز ساختمان ها در شهرها و روستاها از دو جهت حائز اهمیت است:
۱ – ساختمان ها دارای استحکام کافی باشند ۲- موقعیت ساختمان به گونه ای انتخاب شوند که به زمین همسایه و خیابان و کوچه تجاوز نکند. نظارت مستقیم بر ساختمان ها توسط شهرداری ها اعمال می شود و شهرداری ها علاوه بر خدمات شهری شامل تمیز نگه داشتن شهر، ایجاد فضای سبزو پارک آسفالت کردن و جدول کشی کوچه ها و خیابان ها، نظارت بر کیفیت ساختمان سازی و کنترل ضوابط و معیارهای فنی را نیز برعهده دارند.

رعایت نکات ایمنی در ساختمان سازی :

توجه نکردن ساختمان سازان به نکات ایمنی همواره تلفات جانی و خسارات مالی در پی دارد. برخی ازاین خطرات عبارتند از :
۱ – سقوط اجسام و مصالح از ارتفاع (ساختمان در حال ساخت) روی سر شهروندانی که در حال رفت و هستند . برای جلوگیری از این گونه حوادث،‌پیمانکار باید با استفاده از داربست و توری، فضای امنی را برای رفت و آمد شهروندان فراهم سازد.
۲ – سقوط کارگران در حال کار، برای جلوگیری از این حادثه، کارگرانی که در فضای باز و در اتفاع کار می کنند، باید از کمربند ایمنی استفاده کنند.
۳ – سقوط افراد در چاه های بی حفاظ

آیا می دانید که وظیفه کلاف (شناور) در ساختمان چیست؟

کلاف ها همانند استخوان بندی بدن انسان هستند که نیروهای ناشی از زلزله بر پیکره ساختمان را به زمین منتقل می کنند و از فروریختن دیوارها جلوگیری می نمایند. آئین نامه ها برای جلوگیری از خرابی ساختمان های آجری سازندگان این ساختمان ها را ملزم می کنند که از کلاف های بتنی یا فلزی استفاده نمایند.

ماکت سازی :

ماکت یکی از ابزارهای کار مهندسان و نمونه کوچکی از چیزی است که می خواهند بسازند و آن را برای توضیح و توجیه در معرض دید قرار می دهند.
برای افراد غیرفنی و کسانی که می خواهند در زمان کوتاهی درباره یک طرح اطلاعات جامعی کسب کنند، ماکت بهترین روش توضیح و توجیه ارائه کار است. ماکت سازی نیاز به آموزشی خاص ندارد و هر کس به میزان خلاقیت خود می تواند در آن مهارت بدست آورد. ماکت سازان ماهر، ماکت ها را از چوب ، یونولیت ، فوم ، پلاستیک ، مقوای مخصوص و گاهی از گل می سازند.
شما هم می توانید با استفاده از مصالحی که در دسترس دارید، ماکت ساده ای بسازید.
اگر مالت شما از جنس یونولیت یا فوم است، نمی توانید قطعات آن را با چسب های معمولی به هم بچسبانید. بلکه باید از چسب مخصوصی که مصالح را نمی سوزاند (حل نمی کند)، استفاده کنید، این نوع چسب ها در فروشگاه های نوشت افزار پیدا می شود.

راه سازی :

راه ها شریان های حیاتی یک کشورهستند که مسافرت و حمل و نقل روی آن ها انجام می شود. پس باید آن ها را با دقت ساخت.
راه ها نباید پیچ یا شیب تند داشته باشند. به همین دلیل، اگر مانع یا تپه ای در مسیر یک جاده یا راه آهن وجود داشته باشند که موجب تندی زیاد آن شود، باید مسیر راه را عوض کرد یا مانع آن را برداشت. در راه سازی اگر تپه ای را بردارند در اصطلاح به آن «خاک برداری» گفته می شود اگر خاک داخل آن بریزیم، «خاکریزی» گویند.
اغلب در مسیر راه ها، رودخانه ها قراردارند که نمی توان آن ها را خاکریزی کرد. زیرا این کار مانع جریان یافتن آب می شود، در این گونه موارد از پل استفاده می گردد.

سؤالات واحد ۶ – ساختمان سازی و راه
۱- در یک شهر مسؤولیت ساخت و ساز به عهده ی چه کسانی است؟

؟ نظارت مستقیم توسط شهرداری ها اعمال می شود. شهرداری ها نظارت بر کیفیت ساختمان سازی و کنترل ضوابط و معیارهای فنی را نیز برعهده دارند.

۲ – آیا می دانید که وظیفه کلاف ( شناژ) در ساختمان چیست؟

کلاف ها همانند استخوان بندی بدن انسان هستند که نیروهای ناشی از زلزله بر پیکره ساختمان را به زمین منتقل می کنند و از فروریختن دیوارها جلوگیری می کنند.

۳ – در مورد ماکت سازی توضیح دهید؟

ماکت یکی از ابزارهای کار مهندسان است و نمونه کوچکی از چیزی است که می خواهند بسازند و آن را برای توضیح و توجیه در معرض دید قرار می دهند.

۴ – در راه سازی «خاک برداری» و «خاک ریز» چگونه تعریف شده است؟

در راه سازی اگر تپه ای را بردارند در اصطلاح به آن «خاک برداری» و اگر جایی گود باشد و خاک داخل آن بریزند، خاک ریزی گفته می شود.

۵ – انواع پل هایی که روی رودخانه ها ساخته می شوند را نام ببرید؟

۱٫ پل هایی که حالت خرپایی دارند. ۲ . پل هایی که شکل قوسی دارند.

۶ – برای جلوگیری از پیچ یا شیب تند راه ها باید چه کارهایی انجام داد؟

اگر مانع یا تپه ای در مسیر یک جاده یا راه آهن وجود داشته باشد که موجب تندی زیاد آن شود، باید مسیر راه را عوض کرد یا مانع را برداشت.

واحد ۷ – ۱- خوراک ۲ – پوشاک

۱ – خوراک (تغذیه در دوران مختلف زندگی)غذا برای این که بتواند نیازهای بدن را تأمین کند، باید کافی و متنوع باشد. یعنی مخلوطی مناسب از گروه های مختلف مواد غذایی باشد. چنانچه هر یک از مواد غذایی به مقدار کم تر یا بیشتر از حد نیاز به بدن برسد، مسائلی ایجاد می شود که گاه جبران ناپذیر است. برای مثال اختلال در رشد جسمی و ذهنی کودکان و نوجوانان به دلیل کمبود مواد غذایی لازم یا چاقی در اثر استفاده بیش از حد از مواد غذایی که خود عامل بسیاری از بیماری ها است.

دسترسی مردم به مواد غذایی و نحوه استفاده از آن ها در مناطق مختلف، متفاوت است و به آداب و رسوم ،‌آب و هوا، وضعیت اقتصادی،‌تولیدات منطقه ای و عادت های غذایی هر محل بستگی دارد. هر نوع ماده غذایی که در نقاط مختلف دنیا تهیه و مصرف می شود،‌دارای یک یا چند ماده مغذی است. ماده مغذی آن بخشی از مواد غذایی است که صرف سوخت و ساز بدن می شود هر یک از آن ها بخشی از نیازهای غذایی فرد را تأمین می کند. بطور کلی شش نوع ماده مغذی وجود دارد: ۱٫ مواد قندی و نشاسته ای . ۲٫ چربی ها . (این دو نوع ماده انرژی زا هستند.) ۳٫ مواد پروتئینی که وظیفه رشد و ترمیم بدن را به عهده دارند. ۴٫ ویتامین ها . ۵٫ مواد معدنی . ۶٫آب . ( این مواد مغذی را محافظ می گویند.)میزان نیازهای غذایی انسان را بر حسب کالری تعیین می کنند که مقدار آن تقریبی است و به عوامل مختلف بستگی دارد. از جمله :‌سن،‌جنس،‌فعالیت ،‌شرایط جسمی، خصوصیات فردی ، شرایط اجتماعی و زیستن محل زندگی.در بعضی از دوره ها مانند کودکی و نوجوانی که سرعت رشد و تکامل بیشتر است،‌بدن به مواد غذایی بیشتری نیاز دارد. هم چنین در شرایط خاصی مانند بارداری،‌بیماری و بازسازی پس از آن، دوران شیردهی زنان و انجام فعالیت های شدید جسمی، بدن به مواد غذایی بیشتری نیاز دارد. اما با کم شدن فعالیت ها و سنین میان سالی و پیری، نیاز به مواد غذایی کاهش می یابد.

دوران شیرخوارگی وکودکی:

مناسب ب ترین غذا برای کودک تا سن ۶ ماهگی فقط شیر مادر است. در غیر این صورت او را با شیر مصنوعی تأمین می کنند. کودک از ۶ ماهگی به بعد،‌علاوه بر شیر، به غذای کمکی نیاز پیدا می کند.

دوران مدرسه ، نوجوانی و بلوغ :

هر فرد در سنین مدرسه به انواع مواد مغذی در سه وعده غذایی اصلی و دو میان وعده نیاز دارد. در این سنین صرف صبحانه بسیار با اهمیت است. افرادی که صبحانه می خورند و به مدرسه می روند، بادقت و تمرکز بیشتری در کلاس عمل می کنند. بهره هوشی کودکانی که صبحانه می خورند، بیشتر از کسانی است که روز را بدون صبحانه آغاز می کنند. نوجوانان به دلیل افزایش سوخت و ساز بدن، سرعت رشد و تکامل، به ویژه عضلانی و استخوانی، به انرژی بیشتری نیاز دارند و باید از انواع ماده غذایی بخصوص شیر و لبنیات استفاده کنند.در سنین نوجوانی بخشی از انرژی مورد نیاز فرد از طریق میان وعده تأمین می شود. به همین دلیل، به جای استفاده از مواد غذایی کم ارزش و…. (چرب ، شور یا زیاد شیرین) باید انواع میوه های تازه، شیر ، پنیر، کره ،‌تخم مرغ و سایر مواد غذایی مفید به عنوان میان وعده استفاده شود. عادت های بد غذایی در این دوران، زمینه را برای بروز بسیاری از بیماری های دوران بزرگسالی مثل بیماری های قلبی و عروقی، فشار خون و انواع سرطان فراهم می کند.

آداب غذا خوردن :

غذای خانواده باید با توجه به امکانات ، خصوصیات و علایق همه افراد خانواده از راه حلال تهیه شود. محل صرف غذا باید در محیطی آرام، تمیزو زیبا باشد و غذا همراه سایر افراد خانواده یا دوستان و آشنایان صرف شود. آراستگی و تمیزی سفره، تنوع غذایی، تزئینات غذا، استفاده از ظروف تمیز و زیبا و هماهنگ با سایر وسایل و ترتیب چیدن آن ها غذا را دل چسب تر و اشتها را بیشتر می کند.چند نکته ی ضروری هنگام غذا خوردن
- شستن دست ها با آب و صابون قبل از خوردن غذا
- خوب جویدن و آرام غذا خوردن
- اجتناب از پرخوری و خوردن غذاهای مختلف در یک زمان
- استفاده از سالاد و سبزی همراه با غذا
- پرهیز از اسراف و اتلاف مواد غذایی
- شستن دندان ها بلافاصله بعد از خوردن غذا

۲ – پوشاک :

تعریف لکه : اثر و علامت چرک یا مواد رنگی بر روی پارچه و هر شی دیگری را لکه می نامند. به روش هایی که برای پاک کردن لکه ها از روی پارچه به کار می رود، لکه گیری می گویند. قبل از پاک کردن لکه باید نوع و جنس پارچه را شناسایی کنید و سپس به سرعت درصدد گندزدایی از روی پارچه برآیید. زیرا هر چه لکه مدت زمان بیشتری بر روی پارچه بماند،‌دیرتر پاک می شود و یا امکان دارد هرگز پاک نشود. در این بخش پاک کردن چند لکه را بیاموزید.

۱ – لکه ی شمع :

شمع را با یک لبه کارد از روی لباس بتراشید. لکه باقیمانده را بین دو ورقه خشک قرار دهید و با اتوی گرم چند لحظه بر روی آن فشار دهید.سپس آن را با آب جوش و مواد پاک کننده شست و شو دهید.مواظب باشید که درجه حرارت آب به الیاف لباس آسیبی نرساند. چنانچه لکه پاک نشد، از بنزین استفاده کنید.

۲ – لکه جوهر :

اگر پارچه سفیدی را که لکه جوهری دارد در آب ژاول قراردهید لکه از بین می رود. در مورد پارچه های رنگی، محل لکه را با محلول جوهر لیمو خیس کنید و آن را در آفتاب بگذارید. اگر لکه پاک نشد، این عمل را تکرار کنید تا اثری از لکه باقی نماند.

۳ – لکه قهوه یا چای :

چنین لکه ها را هرچه زودتر بشوئید، آسان تر پاک می شوند. برای پاک کردن این نوع لکه ها باید آب جوش را از فاصله زیادی روی محل لکه بریزید و سپس این کار را از طرف دیگر لکه تکرار کنید. اگر اثری از لکه باقی ماند، روی آن را محلول گلیسیرین گرم بمالید و بگذارید نیم ساعت بماند. سپس آن را با آب خوب شست و شو دهید و بعد با آب گرم و صابون بشوئید.

۴ – لکه خون :

پارچه را در آب سرد خیس کنید و بعد با آب سرد خوب بشویید. اگر برای پاک کردن لکه از آب گرم، استفاده کنید، لکه ثابت می ماند. سپس مقداری ماده پاک کننده را روی محل لکه بریزید و خوب چنگ بزنید و بعد آب کشی کنید. اگر باز هم اثری از لکه باقی ماند، چند قطره آمونیاک را روی لکه بریزید و سپس آن را بشویید. در مورد پارچه های سفید می توان از مایع سفید کننده مثل آب ژاول استفاده کرد.

قبل از شست و شو و اتوکشی لباس ها به نکات زیر توجه کنید:

قبل از شستن لباس ها، باید ابتدا لکه گیری نمود. لباس ها باید براساس جنس و رنگ دسته بندی شده و جداگانه شسته شوند. لباس های نوزاد را از سایر لباس ها جدا کنید.روش شستن و اتوکردن لباس های نخی و کتانی : ابتدا آن ها را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در محلول آب گرم و صابون یا مواد پاک کننده ی دیگر خیس کنید. پس از آن، لباس را شست و شو دهید. لباس های نخی و کتانی را به وسیله ماشین لباس شویی نیز می توان شست. برای سفید کردن آن ها از محلول رقیق آب ژاول یا هر ماده سفید کننده دیگری که در بازار موجود است ، استفاده کنید تا کامل سفید شوند. لباس های نخی را نم دار اتو کنید.

روش شستن و اتوکشی لباس های پشمی و بافتنی:

برای شستن لباس های پشمی از آب ولرم استفاده کنید و تا حد امکان از چنگ زدن آن ها به هنگام شست و شو خودداری کنید. هنگام آب کشی کمی سرکه یا آمونیاک در آب بریزید تا لباس پشمی حالت نمدی به خود نگیرد.برای خشک کردن پارچه های پشمی آن ها را در مقابل نور شدید خورشید قرار ندهید. چون مقاومت خود را از دست می دهند. بهتر است این لباس ها را به جای آویزان کردن روی پارچه نخی و سفید پهن کنید تا خشک شوند. برای اتوکردن لباس های پشمی، پارچه ی نخی را نمناک کنید و روی آن ها قراردهید تا اتو بطور مستقیم به لباس تماس نداشته باشد. هنگام اتوکردن، اتو را روی پارچه قرار دهید (به صورت پرس) و بردارید. از اتوکردن لباس های بافتنی به علت تغییر شکل آن ها خودداری کنید.

سؤالات واحد ۷ – خوراک و پوشاک

خوراک
۱- آیا افراددر سنین مختلف با فعالیت های متفاوت به غذای یکسانی نیاز دارند؟

خیر. برای نمونه در سنین کودکی و نوجوانی که سرعت رشد و تکامل بیشتر است بدن احتیاج به مواد غذایی بیشتری دارد ولی در سنین پیری با کم شدن فعالیت احتیاج به بعضی مواد غذایی کمتری می شود.

۲- اگر غذای انسان متناسب با نیاز او نباشد، چه مسائلی ایجاد می شود؟

۱٫ کمبود مواد غذایی در کودکان و نوجوانان سبب اختلال در رشد جسمی و ذهنی آن ها می شود.۲٫ استفاده بیش از حد مواد غذایی سبب چاقی که خود عامل بسیاری از بیماری ها ست.

۳- آیا مواد غذایی مورد استفاده مردم در نقاط گرمسیر و سردسیر یکسان است؟ چرا؟

یکسان نیست زیرا مردمی که در نقاط سردسیر زندگی می کنند احتیاج به مواد غذایی پرکالری و انرژی زا دارند.

۴- آیا دسترسی مردم به مواد غذایی و نحوه استفاده از آن ها در مناطق مختلف یکسان است؟چرا؟

؟ متفاوت است و به عواملی مانند آداب و رسوم، آب و هوا، وضعیت اقتصادی، تولیدات منطقه ای و عادات غذایی هر محل بستگی دارد.

۵- اصطلاح کالری را تعریف کنید؟

یک کالری مقدار گرمایی است که می تواند دمای یک گرم آب مقطر را یک درجه سانتی گراد بالا ببرد.

۶- نوجوانان به چه نوع مواد غذایی نیاز دارند؟ چرا؟

نوجوانان به دلیل افزایش سوخت و ساز بدن، سرعت رشد و تکامل، به ویژه رشد عضلانی و استخوانی به انرژی بیشتری نیاز دارند و باید از انواع مواد غذایی بخصوص شیر و لبنیات استفاده کنند.

۷ – مادران در دوران شیردهی به چه نوع غذاهایی نیاز دارند؟

نیازهای غذایی مادران در دوران شیردهی از دوران بارداری نیز بیشتر است. در این دوران، آن ها علاوه بر سایر مواد غذایی باید از شیر و لبنیات بیشتری استفاده کنند.

۸ – عمل لکه گیری را تعریف کنید؟

به روش هایی که برای پاک کردن لکه ها از روی پارچه به کار می رود، لکه گیری گویند.

پوشاک :۱ – طرز پاک کردن لکه ی جوهر را بنویسید:

اگر پارچه سفید را که لکه جوهر دارد، در آب ژاول قراردهید لکه از بین می رود. در پارچه های رنگی،‌محل لکه را با محلول جوهر لیمو خیس کنید و آن را در آفتاب بگذارید اگر لکه پاک نشد این عمل را تکرار کنید تا اثری از لکه باقی نماند.

۲ – برای پاک کردن لکه قهوه یا چای چه کاری را باید انجام داد؟

این گونه لکه ها را هر چه زودتر بشویید تا آسان تر پاک شوند. باید آب جوش را از فاصله زیاد روی محل لکه بریزید و از طرف دیگر لکه هم تکرار کنید. اگر اثری از لکه باقی ماند روی آن را محلول گلیسرین گرم بمالید و بگذارید نیم ساعت بماند سپس آن را با آب خوب شست و شو دهید و بعد با آب گرم و صابون بشویید.

۳ – علایم بین المللی پوشاک و نگه داری از آن ها را بنویسید.

- تشت : ‌درجه حرارت هنگام شست و شو
- مثلث : مجاز به استفاده از مواد سفید کننده
- اتو :‌اتوکشی مانعی ندارد
- دایره : می توان از خشک شویی استفاده کرد

۴ – روش اتوکشی لباس های نخی و کتانی را بنویسید:

ابتدا آن ها را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در محلول آب گرم و صابون یا مواد پاک کننده دیگر خیس کنید و بعد لباس ها را شست و شو دهید. برای این که لباس ها بیش از اندازه چروک نشوند، از زیاد فشار دادن آن ها خودداری کرده و کمی آب دار آویزان کنید.

۵ – لباس ها ی پشمی را چگونه باید اتو کرد؟

۱٫ پارچه نخی تمیزی را نمناک کنید و روی آن ها قرار دهید تا اتو به طور مستقیم به لباس تماس نداشته باشد.۲٫ اتو را روی پارچه نکشید بلکه آن را روی پارچه قراردهید (به صورت پرس و بردارید)

۶ – استفاده بیش از اندازه از مواد سفید کننده، چه زیان هایی به محیط زیست وارد می کند؟

باعث آلودگی خاک و آب های زیرزمینی و در نتیجه محیط زیست می شود

واحد ۸ – کشاورزی ۱ – باغبانی ۲ – دامپروری ۳- صنایع غذایی

باغبانی :تحول و دگرگونی در علم باغبانی از وقتی آغاز شد که علوم پزشکی و بهداشت به اطلاعات جدیدی درباره بدن انسان دست یافتند و متوجه شدند که هر فرد برای حفظ سلامتی و قدرت کامل بدن خود،‌علاوه بر مواد اولیه غذایی مانند: نشاسته، گوشت و چربی به مواد دیگری از جمله ویتامین ها احتیاج دارد.اولین تفاوت اساس و عمده بین درختان و سایر نباتات این است که سبزی ها و گیاهان زراعی یک ساله یا دو ساله اند و یا عمرکوتاهی دارند. در صورتی که عمر درختان گاهی به چند صدسال نیز می رسد.

اهمیت درخت و درختکاری:

در زندگی هیچ گروهی از گیاهان، به اندازه درختان، بخصوص درختان میوه، دخالت نمی شود. این دخالت به صورت اصلاح بذر است و هدف آن بدست آوردن یک درخت مرغوب و پرمحصول است.

قسمت های اصلی یک درخت :

قسمت های اصلی یک درخت شامل : ریشه، ساقه و تاج است. در بیشتر درختان رشد ریشه ها در داخل خاک با اندازه رشد شاخه ها در فضا تناسب دارد. شکل ریشه انواع درختان متفاوت است. بعضی ریشه ها گاه تا چند برابر ارتفاع درخت به طور عمودی در خاک پایین می روند و از آب های موجود در اعماق زمین استفاده می کنند(مناطق درختان کویری). شکل تاج درختان نیز متفاوت است و اغلب به شکل های کره ای ، مخروطی و تخم مرغی دیده می شوند. قسمتی که ریشه ها را به شاخه ها یا تاج درخت وصل می کند. ساقه خوانده می شود. درازای ساقه به چند متر می رسد و بافت آن چربی است.

هدف پرورش درختان :

هدف از پرورش درختان تنها استفاده از میوه آن ها نیست. برای مثال سپیدار برای تولید چوب درخت گردو برای میوه و چوب، درخت سیب برای میوه ، نارون و اقاقیا برای زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند.تأثیر عوامل محیطی بر درخت:عوامل محیطی بر زندگی گیاهان و درختان تأثیر به سزایی دارند. به همین دلیل در یک منطقه از کشور مرکبات،‌در منطقه دیگر درختان خرما و در یک منطقه سیب و انگور پرورش داده می شود.جنگل طبیعی و مصنوعی:در مناطقی که میزان رطوبت دمای هوا و سایر عوامل محیطی برای رشد انواعی از درختان مناسب باشد، به تدریج مجموعه هایی از درختان و پوشش های گیاهان متناسب با موقعیت به وجود می آیند و به طور طبیعی تکثیر می شوند. مجموعه این گونه درختان را جنگل طبیعی می نامند.مجموعه ای ازدرختان که توسط انسان ها و بطور ارادی و هدف داری برای ایجاد فضای سبز در حاشیه شهرها و دامنه ها کاشته می شود، جنگل مصنوعی یا پارک جنگلی نام دارد.درختان چگونه تکثیر می شوند:درختان همانند سایر گیاهان به روش های مختلفی مانند: بذرافشانی، پاجوش،‌قلمه زدن،‌خوابانیدن،‌پیوند زدن و …. تکثیر می شوند. شیوه تکثیر درخت بر حسب نوع درخت و محل و موقعیت آن متفاوت است. متداول ترین روش تکثیر تجاری درختان،‌قلمه زدن و یا کشت بذر در خزانه به منظور تهیه گیاه پایه و زدن پیوند روی آن هاست. زیرا بسیاری از درختان پس از تکثیر بوسیله بذر، بدون انجام عمل پیوند میوه مرغوب نخواهند داد. در تکثیر درختان از طریق بذر، شیوه عمل این گونه است که بذر مورد نظر را دربهار به روش خطی در خزانه می کارند و در ماه های آخر زمستان همان سال و قبل از بیدار شدن و جوانه زدن نهال ها، آن ها را به خزانه دوم که خزانه انتظار می نامند، انتقال می هند.

خزانه انتظار:

در خزانه انتظار(خزانه دوم) فاصله بین خطوط کشت و نهال های جوان بیشتر از خزانه اول ( حدود دو تا سه برابر ) است. از خرداد تا شهریور متناسب با نوع آب و هوای منطقه عمل پیوند زدن انجام می گیرد. اغلب پیوند را در فاصله ۱۰ – ۸ سانتی متری سطوح خاک و در جهت رو به شمال روی ساقه می زنند تا از تابش مستقیم نور خورشید محفوظ بماند. در سومین بهار، شاخه های حاصل از پیوند را سربرداری و هرس می کنند و از زمستان همان سال درختان برای انتقال به محل اصلی آماده می شوند. در مورد بعضی از درختان- مانند هسته داران – بذر را در خزانه اول می کارند. اما بدون انتقال به خزانه دوم، در بهار و تابستان سال دوم آن را پیوند می زنند و در بهار سال سوم به زمین اصلی منتقل می کنند.

بررسی های قبل از احداث باغ :

قبل از احداث باغ دو کار اساسی باید انجام گیرد:۱ – بررسی وضعیت بافت خاک و میزان املاح و مواد موجود در عمق های مختلف ، این کار توسط متخصصان خاک شناسی و از طریق نمونه برداری از خاک سطح و عمق در نقاط مختلف زمین و بررسی این نمونه ها در آزمایشگاه های مجهز انجام می گیرد.۲ – با توجه به نتایج حاصل از آزمایش های خاک شناسی و شرایط محیطی منطقه از نظر آب و هوا مانند حداقل و حداکثر درجه حرارت،‌طول مدت گرما و سرما، میزان بارندگی سالانه ،‌وضعیت منابع تأمین آب در انتخاب نوع درختان برای کشت تصمیم گیری می کنند. اغلب فاصله بازار مصرف محصول تولیدی، وضع جاده و امکانات انتقال محصول، نیروی انسانی موجود در منطقه، وضع بادهای دائمی و موسمی و موارد مشابه در تصمیم گیری این مرحله و احداث باغ تأثیر جدی دارد.

طرح های کاشت درختان:

فاصله های درختان در باغ ها به کوچکی و بزرگی تاج آن ها و وضعیت ریشه ها در دل خاک بستگی دارد. باید به این نکته توجه داشت که در صورت رشد درخت، شاخه های بالاتر مانع رسیدن نورد هوا به شاخه های پائین نشوند و ریشه ها به رقابت غذایی با یکدیگر نپردازند.نکته دیگر، این که فاصله درختان باید به گونه ای باشد که پس از رشد، مانع عبور ماشین آلات کشاورزی ، برای شخم، سم پاشی و … نشود.اغلب وضع قرارگرفتن درختان را نسبت به یک دیگر، طرح های کاشت درختان می نامند. درختان را در طرح های مربع ،‌مستطیل ، اریب ، مثلثی و … می کارند.

عملیات انتقال و کاشت نهالها در زمین اصلی :

پس از مشخص کردن محل هرس درختان گودال هایی به شکل مکعب با طول ، عرض و ارتفاع یک متر یا به شکل استوانه با قطر و ارتفاع یک متر حفر می کنند. آن گاه پس از جداکردن سنگ های درشت، خاک قسمت بالایی را با مقدار معینی کود حیوانی و کود شیمیایی و در صورت نیاز مواد اصلاح کننده خاک مخلوط می کنند و به داخل گودال باز می گردانند. به هنگام کاشت درختان، گودال را با قسمت دوم خاک باقی مانده پر می کنند.پس از خارج کردن نهال های انتخاب شده از خزانه شاخه و ریشه ی آن ها را هرس می کنند. به این تریب، شاخه های اضافی و شکسته و ریشه های آسیب دیده حذف می شوند.

عملیات کاشت نهال :

برای کاشتن نهال ها آن ها را به طور عمودی در گودال قرار می دهند و گودال را با خاک پر می کنند. بطوری که طوقه درخت روی خاک قرار گیرد. (یعنی آن مقدار از ساقه که در خزانه نیز در خاک بوده است،‌درون خاک قرار می گیرد). بلافاصله پس از کاشت نهال ها، آن ها را آبیاری می کنند تا ریشه ها به خاک بچسبد.

مراقبت های پس از کاشت درختان:

بعد از کاشت نهال ، مراقیت های ویژه ای مانند آبیاری ، مبارزه با بیماری ها ، کنترل آفات، هرس کردن، کوددادن، مبارزه با علف های هرز، ترمیم جوی های آبیاری و نرم کرده خاک پای درختان در زمان های مشخصی انجام می شود. به کلیه این کارهای عملیات داشت می گویند.

آبیاری :

مقدار نفوذ آب و سرعت حرکت آن در خاک به نوع و جنس خاک بستگی دارد. به همین دلیل برای آبیاری درختان از روش های مختلف آبیاری استفاده می شود.این روش ها عبارتند از : ۱ – آبیاری به طریق کرتی (غرقابی) / ۲ – آبیاری تشتکی / ۳ – آبیاری تحت فشار

هرس : هرس عبارت از حذف شاخه ها و حتی میوه های اضافی به منظور به دست آوردن محصول مرغوب به اندازه مطلوب است. به هنگام هرس دمای هوای منطقه نباید از حدود پنج درجه سانتی گراد کم تر باشد. هرس برای آرایش شکل ظاهری درختان نیز انجام می گیرد. زمان هرس درختان قبل از بیدارشدن آن ها از خواب زمستانه است.

هرس عبارت از حذف شاخه ها و حتی میوه های اضافی به منظور به دست آوردن محصول مرغوب به اندازه مطلوب است. به هنگام هرس دمای هوای منطقه نباید از حدود پنج درجه سانتی گراد کم تر باشد. هرس برای آرایش شکل ظاهری درختان نیز انجام می گیرد. زمان هرس درختان قبل از بیدارشدن آن ها از خواب زمستانه است.

دامپروری :

در بین حشرات زنبور عسل و کرم ابریشم نقش بیشتری در زندگی انسان دارند. مهم ترین تولیدات این دو حشره عسل و ابریشم است. عسل از غذاهای با ارزش انسان است و ابریشم در صنعت نساجی و پارچه بافی مورد استفاده قرارمی گیرد.از زنبور عسل محصولات دیگری مانند عسلک ،‌موم، ژله رویال و زهر بدست می آید که در صنایع مختلف از آن ها استفاده می شود. از دیگر فواید مهم زنبور عسل، افزایش کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی از طریق گرده افشانی است.

تغذیه ی زنبور عسل :

غذای زنبور عسل از طریق طبیعی و مصنوعی تأمین می شود. در تغذیه طبیعی زنبور عسل از گرده گل و نوش (شهد) استفاده می کند. بنابراین وجود گل و گیاه در تغذیه طبیعی اهمیت خاصی دارد.

تغذیه مصنوعی:

برای تغذیه مصنوعی از شربت (آب و شکر) استفاده می شود. غلظت شربت به عواملی از جمله فصل بستگی دارد. در بهار برای تهیه شربت از یک قسمت آب و یک قسمت شکر استفاده می شود، در حالی که در زمستان شربت را از ۳ قسمت آب و ۵ قسمت شکر تهیه می کنند. زنبورداران گاهی به کندو شربت تشویقی (تحریکی) می دهند. این شربت اغلب به منظور قوی کردن کندو (از نظر جمعیت) و تخم ریزی بیشتر به زنبور داران داده می شود. گاهی نیز به دلیل کمبود شهد و گروه های گل برای جلوگیری از ضعیف شدن کندو به زنبوران شربت می دهند.

تکثیر کندو :

با فراوان شدن گرده گل و شهد در طبیعت ،‌تخم ریزی توسط ملکه افزایش می یابد و جمعیت کندو زیاد می شود. در این گونه مواقع، کندو به علت کمبود جا و غرایز طبیعی اقدام به بچه دادن (بچه کندو) می کند. کندو به دو صورت طبیعی و مصنوعی افزایش می یابد.

افزایش طبیعی (تکثیر طبیعی) :

افزایش جمعیت کندو،‌کمبود جا و پرورش ملکه جدید و هم چنین غریزه طبیعی موجب می شود که ملکه قدیمی در روز آفتابی با تعدادی از زنبوران از کندو خارج شود و بر روی شاخه درختان،‌دیوار یا جای مناسب دیگر مستقر شوند. در این هنگام زنبورداران با قراردادن جعبه کندو در زیر شاخه درخت و تکان دادن ناگهانی شاخه یا بریدن آن، زنبوران را درون جعبه قرار می دهد. برای سهولت کار می توان با اسپری کردن زنبوران با آب، موجب جمع تر شدن زنبوران گردید.

تکثیر مصنوعی :

در این روش از یک کندوی قوی که دارای تعداد زیادی زنبور جوان است،‌برای گرفتن بچه ی مصنوعی استفاده می شود. تکثیر مصنوعی در فصل پرورش ملکه صورت می گیرد.(فصل – بهار هر منطقه)

نقش بهداشت در جلوگیری از بروز بیماری زنبور عسل :

زنبور عسل به صورت کلنی زندگی می کند . به همین دلیل ، بیماری در میان آن ها به سرعت شایع می شود. از این رو رعایت مواد بهداشتی جهت جلوگیری از بروز بیماری بسیار مهم است. برای پیشگیری از بروز بیماری کندو باید اقدامات زیر را انجام داد. ۱ – نظافت کندو محل آن / ۲ – نگه داری کندو در محل خشک به ویژه در زمستان/ ۳ – دور کردن کندوی مریض از زنبورستان و سوزاندن لاشه زنبوران مرده .

پرورش کرم ابریشم:

کرم ابریشم به منظور تولید پیله جهت استفاده در صنعت ابریشم کشی پرورش داده می شود. علاوه بر آن از روغن شفیره در تهیه کرم های بهداشتی و مصارف طبی،‌از شفیره در تهیه غذای طیور و ماهی ها و از فضولات آن برای کوددهی مزارع ، استفاده می شود. کرم ابریشم حشره کاملی است که دوره زندگیش شامل چهار مرحله : تخم ، لارو، شفیره و پروانه می باشد.پرورش کرم های بالغ در محل های مخصوص به نام تلمبار صورت می گیرد. در این دوره باید برگ توت را به مقدار زیاد و به صورت شاخه در اختیار کرم گذاشت. برگ های توت، باید تمیز و عاری از گرد و خاک باشد پس از مدتی از اشتها افتاده و رنگ بدن آنها به تدریج تغییر یافته و به رنگ زرد شیری در می آیند و از طول بدن کم می شود، این حالت را مرحله تنیدن پیله می نامند. در این حالت کرم ها را به قالب های مخصوص تنیدن پیله هدایت می کنند.

پرورش آبزیان :

آبزیان به موجوداتی گفته می شود که در آب های شیرین، نیمه شیرین و شور زندگی می کنند و به دو دسته گیاهان و جانوران آبزی تقسیم می شوند.آبزیان جانوری را به دو گروه تک سلولی و پرسلولی تقسیم می کنند.ماهی و میگو از مهم ترین آبزیان پرسلولی هستند.

نقش آبزیان در زندگی انسان :

آبزیان یکی از عمده ترین منابع تأمین پروتئین مورد نیاز بدن انسان هستند . هضم گوشت ماهی از سایر گوشت ها ساده تر و میزان جذب پروتئین آن بیشتر از ۹۰ درصد است. گوشت آبزیان از نظر موادی مانند کلسیم،‌فسفر، ید و ویتامین های محلول در چربی (A-D-E-K) غنی است. از آبزیان در تغذیه دام ، طیور و صنایع دیگر مانند صابون سازی و داروسازی استفاده می شود. امروزه بسیاری از آبریان مانند ماهی ، صدف و مرجان در آکواریوم ها به عنوان آبزیان زینتی نگه داری می شوند.ماهیان پرورشی:یکی از عوامل مهم برای ادامه زندگی و رشد ماهی ها، دمای محیط زندگی (آب) آن هاست. ماهیان پرورشی از نظر دمای آب بر دو دسته ماهی های گرم آبی و ماهی های سردابی تقسیم می شوند.ماهیان گرم آبی دسته ای از ماهی ها هستند که در آب های گرم به سر می برند و در حرارت بالای ۲۰ درجه سانتی گراد تولید مثل و رشد می کنند. بهترین دما برای رشد و نمو این گونه ماهی ها ۲۵ درجه سانتی گراد است. از معروف ترین ماهیان گرم آبی کپور را می توان نام برد. ماهیان سردابی در حرارت ۱۰-۸ درجه سانتی گراد زندگی می کنند. ماهی قزل آلا از این نوع ماهیان است.ماهیان گرم آبی در استخرهای خاکی که شیب مناسبی دارند، پرورش داده می شوند. این استخرها دارای دریچه ورود و خروج آب هستند.برای آماده کردن استخر پرورش ماهی کارهای زیر را باید انجام داد:۱ – خشک کردن استخر پس از تخلیه/ ۲ – سوزاندن گیاهان/ ۳ – ضدعفونی کردن استخر ۴- تعمیر دیوارهای استخر شخم زدن و کود دادن /۵- برای بالابردن رشد گیاهان استخر

غذای ماهی ها چگونه تأمین می شود؟

غذای ماهی به دو صورت طبیعی (زنده) و ترکیبی تأمین می شود. به همه موجوات گیاهی و جانوری که ماهی از آن ها تغذیه می کند، غذای طبیعی (زنده) می گویند. در پرورش ماهیان گرم آبی با آماده سازی استخر (شخم زدن و کوددهی) تولید غذای زنده را افزایش می دهند.

نوع ماهی	غذای طبیعی
ماهی علف خوار (آمور)	علوفه ای سبز مانند شبدر و یونجه و گیاهان آبزی
کپور نقره ای	تک سلول های گیاهی (فیتوپلانکتون ها)
کپور سرگنده (بیگ هد)	جانور کوچک (زئوپلانکتون ها)
کپور معمولی	گیاهان و جانوران کف زی

غذای ترکیبی : دسته ای از غذاهاست که با توجه به نیاز ماهی، روزانه تهیه می شود و در اختیار آن ها قرار می گیرد.این گونه غذاها ممکن است در کارگاه های پرورش ماهی یا کارخانه ها به صورت حبه (پلث) تهیه شود. غذای ترکیبی برای پرورش ماهیان گرم آبی را با توجه به انواع ماهی موجود در استخر تعداد هرنوع و سن آن ها تهیه می کنند.

بهداشت و درمان ماهی :

از آن جایی که ماهیان در آب زندگی می کنند، درمان بیماری آن ها بسیار دشوار است. جا به جا کردن ماهی برای درمان ، موجب ناراحتی آن ها می شود. ماهی در اثر بیماری اشتهای خود را از دست می دهد و دادن دارو به آن مشکل است. از این رو رعایت موارد بهداشتی و پرورش ماهی اهمیت خاصی دارد.

تکثیر ماهی :

نحوه تکثیر در ماهیان متفاوت است و به دو صورت طبیعی و مصنوعی انجام می گیرد. تکثیر طبیعی در آب های طبیعی (دریاها،‌رودخانه و …) و تکثیر مصنوعی در کارگاه های تکثیر و تحت شرایط خاص انجام می گیرد.

صنایع غذایی:

هدف از نگه داری مواد غذایی جلوگیری از فساد میکروبی یا تغییرات شیمیایی و به طور کلی ، افزایش مدت زمانی است که می توان یک ماده غذایی را در شریط انبار محافظت و نگه داری کرد. در واقع، هر عملی که زمان نگه داری غذا را طولانی تر کند، یک روش نگه داری نامیده می شود.

نگه داری مواد غذایی به وسیله گرما:

۱ – کمپوت ۲
– تهیه مارمالاد میوه
۳ – کنسرو
۴ – مربا
نگه داری مواد غذایی به وسیله سرما:نگه داری از مواد غذایی به روش انجماد از متداول ترین روش های حفظ غذا و از روش های بسیار قدیمی است. انسان های ما قبل تاریخ نیز از این روش برای نگه داری غذا استفاده می کرده اند. از مزایای این روش می توان به چند نکته زیر اشاره کرد:۱- در این روش مواد غذایی به حالت اولیه و طبیعی خود باقی می مانند.۲- کیفیت غذاهای نگه داری شده با این روش بهتر از روش های دیگر است.۳ – بسته بندی غذاهای یخ زده اغلب ساده است. به همین جهت ، تأثیر چندانی بر قسمت غذاها ندارد.

روش های انجماد و مواد غذایی:

۱ – انجماد با هوای سرد (مانند فریزرهای خانگی)۲ – انجماد به وسیله تماس غیرمستقیم با ماده سرمازا (مواد غذایی با صفحات سرد کننده از بالا و پایین در تماس هستند)۳ – روش مستقیم بافروبردن در محیط سرما زا (استفاده از آب نمک، ازت مایع و گاز کربنیک مایع)

انجماد ماهی

برای جلوگیری از فساد، لازم است به محض صید ماهی آن را سریع منجمد کرد. برای این منظور ابتدا سر و دم و فلس های ماهی را جدا کرده و محتویات درون بدن آن را خارج می کنند. آن گاه آن را به خوبی با آب شست و شو داده و با یکی از روش های گفته شده منجمد می کنند. بعد از انجماد، می توان آن را با پوشش ضدتبخیر مانند: کیسه های پلاستیکی، سلوفان و ورقه ی چند لایه قندی نرم پوشاند و مدت ها آن ها را در فریزر نگه داری نمود .خشک کردن : حذف تمام یا قسمتی از آب موجود در یک محلول را خشک کردن یا آب گیری می نامند.اساس کار خشک کردن میوه و سبزی این است که رطوبت محصول کاهش یابد و از فساد آن جلوگیری شود.

روش های خشک کردن میوه و سبزی:

الف – خشک کردن در برابر آفتاب
ب – خشک کردن با روش های صنعتی

علل اصلی خشک کردن مواد غذایی :

- حفظ کردن مواد غذایی در مقابل فعالیت های میکروبی و آنزیمی
- کم کردن سرعت فساد مواد غذایی
- کم کردن وزن و حجم مواد غذایی برای سهولت و دسته بندی و حمل و نقل
- نگه داری و حفظ مواد غذایی در فصول پربار برای استفاده در فصول کم آبی

بسته بندی مواد غذایی:

بسته بندی عبارت است از پوششی که سلامت کالای محتوی خود را از مرحله تولید تا مرحله مصرف حفظ می کند. با بسته بندی کردن مواد غذایی می توان از ضایعات آن ها جلوگیری کرد. مدت نگه داری مواد غذایی را افزایش داد و مواد غذایی را سالم به دست مصرف کننده رساند.خصوصیات مواد اولیه بسته بندی :
- برای مواد غذایی سمی نباشد
- بسته بندی در مقابل نور، گرما ، رطوبت ، چربی ،گاز، بو ، اثرات خارجی و ضربات مکانیکی مقاوم باشد.
- ارزان قیمت بوده و به آسانی بتوان در ظرف بسته بندی شده را باز کرد
- از نظر شکل ظاهری قابل توجه برای مصرف کننده باشد و کم ترین ضرر را به محیط زیست برساند.

سؤالات واحد ۸ – کشاورزی
۱ – باغبانی
۱ – هدف از کشت و پرورش درختان چیست؟

هدف از پرورش درختان تنها استفاده از میوه آن ها نیست. برای نمونه سپیدار برای تولید چوب،‌درخت گردو برای میوه و چوب، درخت سیب برای میوه، نارون و اقاقیا برای زیبایی مورد استفاده قرار می گیرد.

۲ – به کدام دسته از گیاهان درخت گفته می شود؟

اگر محل انتشار در ریشه و تاج توسط یک ساقه (تنه) چوبی به هم وصل شده باشد، به آن گیاه درخت گفته می شود.

۳ – تفاوت درخت با سایر گیاهان چیست؟

تفاوت اساسی و عمده بین درخت و سایر نباتات، این است که سبزی ها و گیاهان زراعی یک ساله یا دو ساله هستند و عمر کوتاهی دارند. در صورتی که عمر درختان گاهی به چند صد سال نیز می رسد.

۴ – به چه نوع از گیاهان درختچه گفته می شوند؟

اگر محل انتشار، ریشه ها و تاج توسط چند ساقه به هم وصل شده باشد آن را درختچه گویند.

۵– به چه مناطقی جنگل مصنوعی یا پارک جنگلی می گویند؟

مجموعه ای از درختان که توسط انسان ها به طور هدف دار و ارادی برای ایجاد فضای سبز در حاشیه شهرها و دامنه ها کاشت می شوند، جنگل مصنوعی یا پارک جنگلی نامیده می شوند.

۶-فاصله درختان برچه اساسی مشخص می شود و تابع چه عواملی است؟

اغلب فاصله درختان در باغ ها به کوچکی و بزرگی تاج آن ها و وضعیت ریشه ها در دل خاک بستگی دارد.

۷- مراقبت های پس از کاشت درختان را چه می نامند و شامل چه کارهایی است؟

کارهایی را که پس از برداشت برای مراقبت و نگه داری درختان انجام می شود عملیات داشت می گویند. عملیات داشت شامل: آبیاری ، مبارزه با بیماری ها و کنترل آفات ، هرس کردن ، کود دادن ، مبارزه با علف های هرز و ترمیم جوی های آبیاری و نرم کردن خاک پای درختان.

۸- روش های آبیاری درختان را نام ببرید؟

۱ – آبیاری به طریق کرتی (غرقابی) / ۲ – آبیاری تشتکی/ ۳ – آبیاری تحت فشار

۹- هرس چیست و به چه منظوری انجام می گیرد؟

هرس عبارت از حذف شاخه ها و حتی میوه های اضافی به منظور به دست آوردن محصول مرغوب به اندازه مطلوب است.

۱۰ – زمان هرس کردن درختان از چه هنگام در سال است؟

زمان هرس درختان قبل از بیدار شدن آن ها از خواب زمستان است. به هنگام هرس، دمای هوای منطقه نباید از حدود پنج درجه سانتی گراد کمتر باشد.

۲- دامپروری :۱- کدام حشرات در زندگی انسان مفیدترهستند؟

زنبور عسل و کرم ابریشم ،‌مهم ترین تولیدات آن ها عسل و ابریشم است . عسل از غذاهای با ارزش انسان و مورد استفاده ابریشم در صنعت نساجی و پارچه بافی است.

۲- آبزیان به چه حیواناتی گفته می شود؟

آبزیان به موجوداتی گفته می شوند که در آب های شیرین و شور زندگی می کنند و به دو دسته تقسیم می شوند : ۱٫ گیاهان آبزی ۲٫ جانوران آبزی

۳ – زنبور عسل چه فوایدی در تولیدات زراعی و باغی دارد؟

ازدیگر فواید مهم زنبور عسل، افزایش کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی از طریق گرده افشانی است.

۴- چه زمانی تخم ریزی توسط ملکه افزایش می یابد و جمعیت کُند و زیاد می شود؟

با فراوان شدن گرده گل و شهد در طبیعت، تخم ریزی توسط ملکه افزایش می یابد و جمعیت کند و زیاد می شود. در این گونه مواقع کندو به علت کمبود جا و غرایز طبیعی اقدام به بچه دادن (بچه کندو) می کند.

۵ – غذای زنبور عسل چیست؟

این غذا از دو طریق تأمین می شود: ۱ – تغذیه طبیعی زنبور عسل از گرده گل و نوش (شهد) استفاده می کند. ۲ – تغذیه مصنوعی، از شربت (شکر و آب) استفاده می شود.

۶ – کندو به چند صورت تکثیر می شود؟

به دو صورت :۱ – افزایش طبیعی (تکثیر طبیعی) ۲ – تکثیر مصنوعی

۷ – برای جلوگیری از بروز بیماری در زنبورداری چه اقداماتی باید صورت گیرد؟

۱٫ نظافت کندو و محل آن
۲٫ ضدعفونی کردن ابزار زنبورداری بعد از هر بازدید
۳٫ نگه داری کندو در محل خشک ،‌به ویژه در زمستان
۴٫ از بین بردن آب های راکد و گندآب های اطراف کندو
۵٫ دور کردن کندوی مریض از زنبورستان و سوزاندن لاشه زنبوران مرده

۸ – پرورش کرم های ابریشم کوچک چگونه است؟

در فصل بهار تخم ها تبدیل به کرم های کوچکی می گردند. برای تغذیه کرم ابریشم از برگ توت کافی و مرغوب استفاده می شود. برگ های توت را باید با کارد مخصوص و تمیز یا ماشین برگ بر قطعه، قطعه کرد و در اختیار آن ها قرار داد و ازدادن برگ های ضخیم و زرد به کرم ها باید خودداری کرد.

۳ – پرورش آبزیان :۱ – انسان در زندگی خود از ماهی ها به چه صورت هایی استفاده می کنند؟

۱٫ برای تغذیه انسان و همچنین تغذیه دام، طیور و صنایع صابون سازی و داروسازی
۲٫ به عنوان آبزی زینتی در آکواریوم ها

۲ – گوشت آبزیان از چه نظر غنی است؟

گوشت آبزیان از نظر موادی مانند کلیسم، فسفر ، ید و ویتامین های محلول در چربی (A-D-E-K) غنی است.

۳ – آیا دمای آب در ادامه زندگی و رشد ماهیان مؤثر است؟

انواع ماهی ها را از نظر دمای آب بنویسید؟ یکی از عوامل مهم برای ادامه زندگی و رشد ماهیان، دمای آب (محیط زندگی) آن هاست. ماهیان پرورشی از نظر دمای آب به دو دسته ماهیان گرم آبی و ماهیان سردابی تقسیم می شوند.

۴ – برای آماده کردن استخر پرورش ماهی چه کارهایی را باید انجام داد؟

۱٫ خشک کردن استخر پس از تخلیه ۲٫ سوزاندن گیاهان ۳٫ ضدعفونی کردن استخر (آهک پاشی) ۴٫ تعمیر دیوارهای استخر ۵٫ شخم زدن و کوددادن برای بالابردن رشد گیاهان استخر

۵- دلایل دشوار بودن درمان ماهیان را بنویسید.

۱٫ جابه جا کردن ماهی برای درمان موجب ناراحتی آن ها می شود.۲٫ ماهی در اثر بیماری اشتهای خود را از دست می دهد و دادن دارو به آن مشکل است.۳٫ تزریق دارو مقرون به صرفه نیست.

۶ – نحوه تکثیر در ماهیان به چند صورت است؟

۱٫ به صورت طبیعی :‌در آب های طبیعی (دریاها ،‌رودخانه ها و…)۲٫ به صورت مصنوعی . در کارگاه های تکثیر و تحت شرایط خاص انجام می گیرد.

۷ – تولید مثل ماهیان با پستانداران چه تفاوتی دارد؟

ماهیان بیشتر تخم گذارند ولی پستانداران بچه زا هستند.صنایع غذایی :

۱ – دلایل نگه داری از مواد غذایی چیست؟

۱٫جلوگیری از فساد میکروبی یا تغییرات شیمیایی مواد غذایی در طول مدت نگه داری
۲٫ افزایش مدت زمانی که می توان یک ماده غذایی را در شرایط انبار محافظت و نگه داری کرد.

۲ – چه کارهایی را روش نگه داری غذا می نامند؟

هر عملی را که زمان نگه داری غذا را طولانی تر کند، یک روش نگه داری نامیده می شود.

۳ – کنسرو چیست و چگونه تهیه می شود؟

محصولی است که از مواد غذایی تازه (سبزی ها گوشت ها و …) و در نوعی مایع (اغلب آب نمک ۲ تا ۱ درصد، روغن، سس و …) به روش حرارتی تهیه و در قوطی های فلزی غیرقابل نفوذ بسته بندی و نگه داری می شود.

۴ – نگه داری مواد غذایی به وسیله سرما دارای چه مزایایی است ؟

۱٫ یکی از ساده ترین و سریع ترین روش های نگه داری مواد غذایی است. ۲٫ در این روش مواد غذایی به حالت اولیه و طبیعی خود باقی می مانند. ۳٫ کیفیت غذاهای نگه داری شده با این روش بهتر از روش های دیگر است. ۴ – بسته بندی غذاهای یخ زده اغلب ساده است .

۵ – علل اصلی خشک کردن مواد غذایی را بنویسید؟

۱ – حفظ کردن مواد غذایی در مقابل فعالیت های میکروبی و آنزیمی ۲ – کم کردن سرعت فساد مواد غذایی ۳ – کم کردن حجم و وزن مواد غذایی برای سهولت در بسته بندی و حمل و نقل ۴ – نگه داری و حفظ مواد غذایی در فصول پربار برای استفاده در فصول کم آبی .

۶ – تعریف بسته بندی مواد غذایی را بنویسید؟

بسته بندی عبارت است از پوششی که سلامت کالای محتوی خود را از مرحله تولید تا مرحله مصرف حفظ می کند.

۷ – کدام یک از روش های خشک مناسب تر است و چرا؟

خشک کردن به روش صنعتی مناسب تر است، زیرا رنگ و طعم مواد غذایی بیشتر حفظ می شود.

۸ – معایب خشک کردن در برابر نور خورشید (سنتی) چیست؟

۱ . اغلب بهداشتی نیست و گرد و خاک روی مواد غذایی می نشیند.۲٫ رنگ سبزی ها در مقابل نور خورشید زرد می شود.